Page 54 - Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi 11 | 1.Ünite
P. 54
1. Ünite
31. “Devlet yönetimi hakkında bilginler ve 35. “Ulus devlet anlayışı, Fransız İhtilali son-
cihan görmüş kişiler ile tedbir almak ge- rası ortaya çıkan milliyetçilik düşünce-
rekir. Tedbir alan kişilerin sayısı ne kadar siyle birlikte yaygınlaşan modern devlet
fazla olursa, alınan tedbirin gücü de o ka- anlayışıdır. Ulus devlet anlayışı özellikle
dar fazla olur. On kişinin alacağı tedbir, XX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren
üç kişinin alacağı tedbirden daha kuvvetli belirgin bir şekilde kendini göstermiş,
olacaktır.” Osmanlı ve Avusturya gibi çok uluslu
Nizamülmülk’ün “Siyasetnâme” adlı devletlerde bağımsızlık hareketlerinin
eserinden alınan bu metinden aşağıda- başlamasına sebep olmuştur.”
ki yargılardan hangisi çıkarılamaz? Bu metinden aşağıdakilerden hangisi
A) Liyakata önem verildiği çıkarılamaz?
B) Bilim insanlarına önem verildiği A) Ulus devlet anlayışı ulusların devlete
C) Meşveretin (danışma) önemli olduğu bağlılıklarını artırmıştır.
D) Yönetimde farklı unsurlar olduğu B) Ulus devlet anlayışı, Fransız İhtilali
E) Farklı fikirlerin dikkate alındığı ile daha da güçlenmiştir.
C) XX. yüzyılda birçok ulus, bağımsızlık
32. İlk Türk İslam devletlerinde devlete mücadelesine girmiştir.
ait bazı toprak gelirlerinin memurlara D) Ulus devlet fikri, bazı devletleri olum-
maaş karşılığı olarak verilmesine ne ad suz etkilemiştir.
verilirdi? E) Bazı fikir akımları evrensel düzeyde
A) Mukataa etki yapabilmektedir.
B) İkta
C) İltizam 36. “Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyılda mer-
D) İstimalet kezî otoritenin zayıflamasıyla yerel ileri
E) Malikane gelenler siyasi ve ekonomik yönden ol-
dukça güçlenmişlerdir.”
33. Osmanlı Devleti’nin klasik dönemin- Bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisi-
de uygulanan; istimalet politikası, nin yaşanmasına yol açmıştır?
iskân siyaseti, gaza ve cihad anlayışı A) Rejim tartışmasının yaşanmasına
ve veraset sistemindeki değişiklikler B) Denge politikasının izlenmesine
aşağıdakilerden hangisine neden olma- C) Sened-i İttifak’ın imzalanmasına
mıştır? D) Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesine
A) Gelirlerin artmasına E) Osmanlıcılık Akımı’nın güçlenmesine
B) Merkezî otoritenin artmasına
C) Balkanlarda kalıcı olunmasına 37. I. Meclis’in (1920-1923) üyelerine sahip
D) Geniş sınırlara ulaşılmasına oldukları meslek açısından bakıldığı za-
E) Gayrimüslimlerin devlet yönetimine man, bu üyelerin %46.9’unun devlet me-
katılmasına muru; %14’ünün avukat, gazeteci, dok-
tor, bankacı ve mühendis; %18.9’unun
34. Osmanlı Devleti’nde ordu yapısı Durak- çiftçi, tüccar ve aşiret üyesi; %11.2’sinin
lama Dönemi’nden itibaren bozulmaya ise müftü, müderris ve şeyhlerden oluş-
başlamıştır. tuğu görülür.
Aşağıdakilerden hangisi ordunun bozul- Bu metinden hangisi çıkarılamaz?
masının sonuçlarından birisi değildir? A) Mecliste avukatların sayısı belli değildir.
A) Tımar gelirlerinin azalması B) Mecliste ülkenin farklı kesimlerinden
B) Merkezî otoritenin bozulması insan vardır.
C) Tımarlı sipahi sayısının azalması C) Bankacıların sayısı, doktorlardan
D) Devşirme usulünün uygulanması fazladır.
E) Kanunu Kadim’e aykırı asker alımı D) Mecliste tarım ile uğraşan insanlar da
vardır.
E) Mecliste din adamları vardır.
64
