Page 11 - Biyoloji 12 | 4.Ünite
P. 11
OKUMA PARÇASI
HİÇBİR ANTİBİYOTİĞİN BAŞ EDEMEDİĞİ BAKTERİ
Yetmiş yaşında bir kadın tedavi edilemeyen bir enfeksiyon nedeniyle ABD’de yaşamını yitirmiştir. Test-
ler, kadının vücuduna yayılmış bakterilerin 26 ayrı antibiyotiğe karşı kendini savunmayı başardığı-
nı göstermiştir. Hastalık Kontrolü ve Önlenmesi Merkezi’nde çalışan doktor, bakteriyi öldürmek için
ABD’de var olan tüm antibiyotikleri denediklerini ancak hiçbirinin işe yaramadığını söylemiştir. ABD’de
gerçekleşmiş bu olay, bir ilk değildi. Geliştirilen tüm antibiyotikler, bir süre sonra bakterilerin direnç
geliştirmesi sebebiyle etkisiz hâle gelmektedir. Bu durumla başa çıkmanın bir yolu sürekli yeni antibi-
yotikler geliştirmektir. Ancak bazen bakterilerin hızına yetişmek mümkün olamamaktadır. Tahminlere
göre eğer önlem alınamazsa 2050 yılına gelindiğinde antibiyotiklere karşı dirençli bakteriler, her yıl
ortalama 10 milyon insanın yaşamını tehdit edecektir.
Antibiyotikler, her hastalıkta kullanılmadığı gibi her insanda da aynı antibiyotik kullanılmayabilir. Dok-
torlar tarafından reçete edilmemiş antibiyotik ve diğer ilaçlar kesinlikle alınmamalıdır.
(Düzenlenmiştir.)
http://www. bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/hicbir-antibiyotigin-bas-edemedigi-bakteri
4.1.2. TARIM VE HAYVANCILIKTA YAPAY
SEÇİLİM UYGULAMALARI
Hızlı artan dünya nüfusunun gelecekte besin bulma sıkıntısı yaşama-
ması için tarım ve hayvancılığa daha çok önem verilmesi gerekmek-
tedir. Tarım arazilerinin ve doğal yaşam alanlarının yok edilmesi, en-
düstriyel faaliyetlerin artması tarım ve hayvancılık uygulamalarını zora a
sokmaktadır. Aşırı ve bilinçsizce pestisit kullanılması, yabancı ot ve
böceklerde direnç oluşması verimliliği azaltmaktadır. Ayrıca toprak, su
ve hava kirliliğine yol açmaktadır.
İnsanlar, çok eskiden bu yana bitkilerde yapay seçilim uygulamıştır. Bu
uygulamalar akraba olan bitki türleri arasında başarılı bir şekilde ger-
çekleştirilmiştir. Günümüzde genetik mühendisliğinin gelişmesi, farklı
türdeki bitkiler arasında gen aktarımına olanak sağlamış ve bitkilerdeki
genler üzerinde değişiklikler yapılabilir hâle gelmiştir. İnsanlar tarafın- b
dan seçilmiş ve yetiştirilmiş bitki ve hayvan türleri kültür olarak adlan-
dırılır (Görsel 4.16 a, b). Genetik mühendisliği çalışmalarıyla istenen Görsel 4.16: a) Yabani armut b) Kültür
armudu
özellikleri taşıyan genler, kültür türlerine aktarılmaktadır.
CANLILAR 205
VE ÇEVRE