Page 14 - Felsefe 11 | Çalışma Defteri
P. 14
Çoktan Seçmeli
Aşağıda yer alan çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.
1. 18 - 19. yüzyıl genel anlamda bilim, teknik, sanat ve 4. Aydınlanma olarak da bilinen 18 - 19. yüzyıl felsefesi-
felsefe gibi pek çok alanda ürünlerin ortaya konuldu- nin en iyi tanımlarından birini o dönemde yaşamış ve
ğu bir dönemdir. 15. yüzyılla başlayan bilim ve teknik aydınlanmacı filozof olarak nitelendirilen Kant yapar.
alanındaki gelişmeler yeni bir ekonomik sistem ortaya Kant, “Aydınlanma Nedir?” başlıklı yazısında aydın-
çıkarmıştır. Bu yeni sistem; yeni bir kültüre yol açmış, lanmayı, insanın kendi suçu nedeniyle düşmüş olduğu
yönetim biçimlerini etkilemiş ve değişime zorlamıştır. ergin olmayış durumundan kurtulma olarak tanımlar.
Sistemle birlikte insanların istek ve ihtiyaçları değiş- Kant, “ergin olmayış” benzetmesiyle insanın aklını
miştir. Dolayısıyla düşünürler hayatın dinamiklerini kendi başına kullanamayışına işaret eder ve bunun in-
açıklayacak ve toplumsal düzeni daha iyi taşıyacak fi-
kirler üretmeye çalışmışlardır. sanın suçu olduğunu vurgular.
Bu parçada 18 - 19. yüzyıl felsefesinin aşağıdaki ko- Bu parçadan yola çıkılarak Kant’ın aşağıdakilerden
nulardan hangisi üzerinde durduğu söylenebilir? hangisini eleştirdiği söylenebilir?
A) Bilim B) Siyaset C) Sanat A) İnsanın aklını kullanma cesareti göstermemesini
D) Ahlak E) Din B) Bilgilerin sezgi yoluyla temellendirilmemesini
C) Bilgilerin yalnızca akıl yoluyla açıklanmasını
D) İnsan zihninin boş bir levha olarak görülmesini
2. • Rönesans düşüncesi kendini bütün tarihi otoriteler- E) Doğuştan birtakım bilgilerin gelmesini
den bağımsız kılmaya, dünya ve hayat üzerindeki gö-
rüşlerine yalnız deneyin ve aklın sağladığı doğrularla
biçim vermeye çalışır. 5. Bütün ideler duyumdan ya da düşünümden gelir. Öy-
• Aydınlanma insanın düşünme ve değerlendirmede leyse zihnin bütün öz niteliklerden yoksun, hiçbir idesi
otoritelere ve geleneklere bağlı kalmaktan kurtulup olmayan özel deyimiyle “boş levha” olduğunu düşüne-
kendi aklı ve tecrübeleriyle hayatını aydınlatmaya gi- lim; bu zihin nasıl donatılacaktır? İnsanın o devingen
rişmesidir. ve sınırsız imgeleminin hem de sınırsız bir değişiklik
Buna göre Rönesans ve Aydınlanma düşünceleri için içinde ona işlediği bu geniş birikim nereden geliyor?
aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? Zihin, aklın ve bilginin bütün gereçlerini nereden edin-
A) Kökü ve amacı aşkın dünyada bulunan hayat düze- miştir?
ninin temsilleridir. Locke’un “İnsan Zihni Üzerine Bir Deneme” adlı ese-
B) İnancın rasyonel temellendirmesini yapmışlardır.
C) Kutsal metinlerin doğruluğunu temele alan dünya rinden alınan bu metinde felsefenin aşağıdaki alan-
görüşleridir. larından hangisi üzerinde durulmaktadır?
D) Doğayı ve insanı inançla açıklama çabasında olan A) Varlık felsefesi B) Bilgi felsefesi
dönemlerdir. C) Sanat felsefesi D) Siyaset felsefesi
E) İnsan aklına duyulan güvene dayanan düşünce E) Ahlak felsefesi
sistemleridir.
3. I. Bireysel ve toplumsal olarak Batı’da aydınlanma- 6. Öznel idealizmde olduğu gibi gerçekten var olanın
nın yaşandığı dönemdir.
II. Bu dönem filozofları, daha çok siyaset, ahlak ve zihinden bağımsız olmadığını, tam tersine zihne tabi
bilgi alanında düşünceler geliştirmiştir. olduğunu öne sürer. Bununla birlikte bu zihin, sadece
III. Antik Yunan felsefesinin etkisinde akıl, iman ve bireysel zihinleri değil, bir bütün olarak tüm doğayı ve
inanç konuları tartışılmıştır. tarihi yaratan nesnel bir tindir.
Verilenlerden hangileri 18-19. yüzyıl felsefesinin Buna göre Hegel var olanların temelini aşağıdaki
özellikleri arasında yer alır?
kavramlardan hangisi ile ifade eder?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II A) Geist B) Madde C) Diyalektik
D) I ve III E) II ve III
D) Atom E) Fenomen
ORTAÖĞRETİM 14 FELSEFE-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ