Page 20 - Felsefe 11 | Çalışma Defteri

Çözümü Siz Yazın

Aşağıda verilen örnek soru çözümünü inceleyerek siz de verilen diğer sorunun çözümünü altındaki
noktalı yerlere yazınız.

ÖRNEK SORU ÇÖZÜMÜ:

1. Kant’a göre, herkesi kapsayan ve bireyin hiçbir gerekçe olmaksızın kabulleneceği bir ahlak yasası olmalıdır. Bu ahlak yasası

bireyler için buyruk(emir)tur. Bu buyruk bir amaca yönelik olmayıp, amacı kendisinde olan bir yapıdır. Bu buyruk kişinin terci-
hiyle iyi niyetle kabullenilirse de ödev niteliği taşır.
(Bu soruda Kant’a göre bir davranışı ahlaki yapan koşulun ne olduğunu bulmamız isteniyor. 18. Yüzyıl Alman filozofu
Immanuel Kant’a göre ahlaksal eylemin amacı mutluluk olamaz. Çünkü mutluluk değişken, öznel( sübjektif) bir kav-

ramdır. Ona göre herkes için aynı kalan değişmeyen şey iyiyi isteme (iyi niyet) ve ahlak yasasıdır. Başka bir deyişle
ödevdir. Ona göre ödev, her çeşit duygunun özellikle de çıkar duygusunun ötesinde, ahlak yasasına sadece yasa olduğu
için bir boyun eğiştir; kesin buyruktur; akıllı olan herkesi yükümlü kılan evrensel bir kuraldır. Dikkat edilirse parçada da
Kant, herkesin kabul edeceği herkesi kapsayan ahlak yasasına buyruk derken bu buyruğun iyi niyetle kabullenilip ödev

niteliği taşımasından söz etmekte. Bu bilgiler ışığında bir davranışın ahlaki olmasının koşulunu bulmaya çalışalım.)

Buna göre bir davranışın ahlaki olması aşağıdaki koşullardan hangisine bağlıdır?

A) Bireyleri mutlu etmesine
(Bireyleri mutlu etmesine bağlı değildir parçaya göre çünkü mutluluk değil ahlak yasasından söz etmiştir Kant.)

B) Bir amaca yönelik ödev olmasına

(Bir amaca yönelik ödev olmasına, diyemeyiz. Çünkü parçada da belirtildiği gibi bu buyruk bir amaca yönelik ödev
olmayıp, amacı kendisinde olan bir yapıdır.)

C) Toplumsal değerlere uygunluğuna

(Toplumsal değerlere uygunluğuna, yargısı da parçadan çıkarılmamaktadır, çünkü davranışın ahlaki olmasının koşulu-
nun toplumsal değerlere uygun olup olmamasına dair bir belirlemeye rastlamıyoruz parçadan.)

D) Toplumsal yarar sağlamasına

(Toplumsal yarar sağlamasına seçeneği de parçada Kant’ın sözünü ettiği ahlaki koşul değildir.)

E) Ödeve kişinin kendi isteğiyle uymasına
Ödeve kişinin kendi isteğiyle uymasına, parçada da sözü edilen bir davranışın ahlaki olmasının koşuludur. Parçanın son

cümlesinde de belirtildiği gibi bu buyruk kişi tarafından iyi niyetle kabullenilirse de ödev niteliği taşır. Bu nedenlerle
doğru cevabımız E’dir.

ORTAÖĞRETİM 20 FELSEFE-11
GENEL MÜDÜRLÜĞÜ