Page 30 - Coğrafya 10 | 1.Ünite

DOĞAL SİSTEMLER

Görünüş ve yaşam koşulları bakımından benzerlik gösteren bitkilerin bir araya gelmesiyle bitki topluluk-
ları ya da bitki formasyonları oluşur. Yeryüzünde farklı özelliklere sahip birçok türden oluşan bitki topluluk-
ları; ağaç, çalı, ot ve çöl formasyonu (topluluğu) olmak üzere dörde ayrılır (Harita 1.19).

Ağaç Formasyonu
Yağış, sıcaklık ve toprak koşullarının uygun ol-
duğu yerlerde yetişen odunsu ve uzun ömürlü bitki
topluluğudur. Ağaçların bir araya gelmesiyle oluşan
ormanlar, tek bir ağaç türünden oluşabileceği gibi
farklı türdeki ağaçların bir araya gelmesiyle de olu-
şabilir.

Görsel 1.157: Ekvatoral yağmur ormanları

Yeryüzünde sıcaklığın çok düşük olduğu
yerler ile yağışın çok az olduğu kurak ve yarı
kurak iklim bölgeleri ağaç topluluklarından Bitki Formasyonları
yoksundur. Yüksek dağlık alanlarda belirli Ağaç Formasyonu ATLAS OKYANUSU
bir yükseltiden sonra yağış fazla olmasına Ekvatoral yağmur orm.
rağmen düşük sıcaklıktan dolayı ağaçlar or- Muson orm.
Orta kuşağın karışık orm.
tadan kalkar. Bir bölgedeki iklim ve toprak İğne yapraklı orm.
şartlarına bağlı olarak gelişmiş başlıca ağaç Çalı Formasyonu
toplulukları şunlardır: Maki
Ot Formasyonu PASİFİK OKYANUSU
Savan
Bozkır
Çayır
Ekvatoral yağmur ormanları, sıcaklık ve Tundra
nemin yıl boyunca yüksek olduğu ekvatoral Çöl Formasyonu
iklim bölgesinde yeşilliğini dört mevsim ko- Çöl bitkileri
ruyan, uzun boylu ve geniş yapraklı ağaçlar-
dan oluşan bitki örtüsüdür (Görsel 1.157).

0 1500 3000
km

Harita 1.19: Dünyada bitki formasyonları
(Strahler A., 2011 Atalay İ., 2015)

Boyları 50-60 metreyi bulan, her mevsim yüksek
sıcaklık ve nemden dolayı yapraklarını dökmeyen
ağaçlardan oluşan ekvatoral yağmur ormanları, zen-
gin bitki çeşitliliğine sahiptir. Ayrıca yeryüzünün en
sık bitki formasyonuna sahip bu ormanlarda ışık is-
teği yüksek uzun boylu ağaçların arasında daha kısa
boylu ağaçlar da bulunmaktadır. Orman altı florası
bakımından oldukça zengin olan bu ormanlar, Ekva-
tor çevresinde yaklaşık 10° kuzey ve güney enlemleri
Görsel 1.158: Orman altı florası arasında yer almaktadır (Görsel 1.158).
130