Page 34 - Coğrafya 10 | 1.Ünite
P. 34
DOĞAL SİSTEMLER
Çayır, orta kuşak karasal ikliminin yarı nemli sa-
halarında veya yüksek dağlarda orman üst sınırın-
dan sonra yaygın olarak görülür. Çayırlar, yazların
serin ve yağışlı geçtiği alanlarda mevsim boyunca
yeşil kalan ve bozkırlardan daha gür olan ot toplu-
luğudur. Orman üst sınırından sonra yetişen çayır-
lara dağ çayırları (alpin çayırlar) adı da verilmektedir
(Görsel 1.167).
Görsel 1.167: Alpin çayırlar
Tundra, kışların çok soğuk ve toprağın donmuş
hâlde olduğu tundra iklim bölgesinde görülen soğu-
ğa dayanıklı otsu bitki topluluğudur. Yazın sıcaklığın
artması ile toprağın üst kısımları çözülür ve tundra
adı verilen ot, yosun ve yer yer çalılardan oluşan bit-
kiler ortaya çıkar. Düşük sıcaklıktan dolayı bu bölge-
de ağaçlara rastlanmaz. Tundra bitki örtüsü, Kuzey
Yarım Küre'de tayga ormanları ile buzullar arasında
yaygın olarak görülür. Güney Yarım Küre'de ise ka-
raların az alan kaplaması nedeniyle tundraların yayı-
lış alanı sınırlıdır (Görsel 1.168).
Görsel 1.168: Tundra
Çöl Formasyonu
Geniş kum örtüleri veya kayalıklarla kaplı olan
çöllerde yıllık yağış miktarı 200 mm'nin altındadır.
Bu formasyon; çalılar, kaktüsler ve çok seyrek olarak
da kurakçıl otlardan oluşur.
Kuraklığa uyum sağlayabilmeleri amacıyla çöl bit-
kilerine bünyelerinde su depolama, gelişmiş bir kök
sistemine sahip olma, küçük yapraklı veya dikenli bir
yapıda olma gibi birtakım özellikler verilmiştir. Bu
bitkiler, dönenceler çevresindeki veya orta kuşağın
denizden uzak iç kesimlerinde yer alan çöllerde gö-
rülür (Görsel 1.169).
Görsel 1.169: Çöl bitkileri
BİLGİ HAVUZU
Huacachina (Huakacina) Vahası / Peru
Çöllerde vaha adı verilen yer altı suları bakımın-
dan zengin, hurma ve palmiye ağaçlarının bulunduğu
alanlar yer almaktadır.
134