Page 37 - Coğrafya 10 | 1.Ünite
P. 37
10. Sınıf
BİTKİLER
137
Bitki Topluluklarının Dağılışını Etkileyen Faktörler
Bitkilerin yeryüzüne dağılışına bakıldığında bazı bölgeler zengin bitki çeşitliliğine sahipken bazı bölgeler
ise bitki örtüsünden yoksundur. Bu durumun ortaya çıkmasında iklim (sıcaklık ve yağış), yeryüzü şekilleri
(yükselti, eğim, bakı vb.), toprak özellikleri ve biyolojik faktörler etkilidir. Doğal koşulların benzerlik gös-
terdiği (Amazon ve Kongo havzaları gibi) alanlarda benzer bitki türleri yetişirken doğal koşullar bakımından
farklı olan (Akdeniz kıyıları ve Asya'nın iç kesimleri gibi) alanlarda ise farklı bitki türleri yetişmektedir.
İklim, bitkilerin fizyolojik görünümünü ve yer-
yüzüne dağılışını etkileyen temel unsurlardandır.
İklim elemanlarından sıcaklık ve yağış, doğal bitki
örtüsünün oluşmasında önemli bir etkiye sahiptir.
Yeryüzündeki tüm canlılar gibi bitkilerin de yetişe-
bilmeleri için belirli bir sıcaklık ve neme ihtiyaçla-
rı vardır. Bu ihtiyacın çok altında veya çok üstünde
olan değerler bitkilerin yetişmesini engeller. Bitki-
ler ancak bu koşulların uygun olduğu alanlarda ye-
tişebilir. Yeryüzünde sıcaklık ve nemin fazla olduğu
alanlarda bitki örtüsü gür; kurak, yarı kurak ve soğuk
iklim bölgelerinde ise bitki örtüsü seyrek ve cılızdır.
Bitkilerin yeryüzüne dağılışında iklim önemli bir et-
kiye sahip olduğu için Kanada ve Sibirya gibi benzer
Görsel 1.170: Benzer iklim koşullarına sahip İskandinav ülkeleri
iklim koşullarına sahip yerlerde görülen bitki türleri ile Kanada ve Rusya'da görülen tayga ormanları
de benzerlik göstermektedir (Görsel 1.170).
UYGULAMA
Aşağıdaki haritada birbirinden çok uzakta olmasına rağmen aynı bitki örtüsüne sahip alanlar kırmızı
renkle gösterilmiştir. Bu bölgelerde benzer bitki topluluklarının görülme nedenleri neler olabilir? Düşün-
celerinizi aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.
0 2500
km
...............................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................
137
