Page 33 - Coğrafya 10 | 1.Ünite
P. 33
10. Sınıf
BİTKİLER
133
Garig (frigana), makilerin tahrip edilmesi ile or-
taya çıkan, kısa boylu ve seyrek çalı topluluğudur.
Kurakçıl özelliğe sahip, fakir ve cılız çalı topluluğu
olan garigler; lavanta, kekik, funda, süpürge çalısı,
yasemin, tüylü laden gibi türlerden oluşur (Görsel
1.164).
Psödomaki (yalancı maki), orta kuşağın nemli
iklim bölgelerinde yaprak döken ormanların tahrip
edilmesi sonucu ortaya çıkan ve genellikle kışın yap-
raklarını döken çalılara denir. Psödomakiler; kışın
yaprağını döken kızılcık, böğürtlen, yabani elma, ya-
bani erik, üvez, fındık ile yaprağını dökmeyen sandal,
Görsel 1.164: Garig bitki topluluğu defne, akçakesme ve kocayemiş gibi maki türlerin-
den oluşur.
Ot Formasyonu
Sıcaklık, yağış koşullarının ağaç ve çalı yetişmesini engellediği alanlarda veya ormanların tahrip edilmesi
sonucu oluşup belli dönemlerde görülen yağışlara bağlı olarak yetişen bitkilerdir. Ot toplulukları, doğal şart-
lara bağlı olarak oluşabileceği gibi ormanların tahrip edilmesi sonucu da oluşabilir. Başlıca ot toplulukları
şunlardır:
Savanlar, tropikal iklim bölgesinin bitki örtüsü
olup her iki yarım kürede yaklaşık 10°-20° enlemleri
arasında özellikle Güney Amerika (Brezilya, Venezu-
ela, Peru, Kolombiya, Bolivya) ve Afrika'nın orta ke-
simleri (Kenya, Sudan, Çad, Nijerya, Mali, Moritan-
ya, Etiyopya) ile Hindistan'ın iç kesimlerinde görülür
(Görsel 1.165). Bu uzun boylu otlar, yaz yağışlarıyla
yeşerirken kışın yaşanan kuraklıkla da sararır. Ayrıca
savan bölgelerinde yer alan akarsu vadileri boyunca
yetişen ormanlara galeri ormanları adı verilir.
Görsel 1.165: Savan
Bozkır (step), orta kuşakta yağış miktarının ağaç
yetişmesine imkân vermeyecek kadar az olduğu yarı
kurak iklim bölgelerinde görülen seyrek ve cılız ot
topluluğudur. Bozkırların görüldüğü alanlarda yıllık
yağış miktarı 250-400 mm arasındadır. Step bölge-
sinin bitkileri, kökleri derine inmiş kurakçıl otlardır.
Bu otların başlıcaları; geven, yavşan otu, çoban yas-
tığı, gelincik, sığırkuyruğu, ada çayı, üzerlik, çayır
üçgülü, kılıç otu ve çakır dikenidir. Kuzey Amerika’da
bu ot topluluklarına preri denir. İlkbahar yağışlarıyla
yeşerip yaz kuraklığıyla sararan bozkırlar, orta kuşak
karalarının deniz etkisinden uzak alanlarında yaygın
olarak görülür (Görsel 1.166).
Görsel 1.166: Bozkır
BİLGİ HAVUZU
Kurak bölgelerde orman örtüsünün tahrip edilmesiyle ortaya çıkan bozkırlara antropojen bozkır
denir. Bu otların bulunduğu alanlarda yer yer ağaçlara da rastlanabilir.
133