Page 18 - Coğrafya 11 | 2.Ünite
P. 18

BEŞERÎ SİSTEMLER


               1. Dünyada Doğal Kaynak-Ekonomi İlişkisi

               Doğadaki mevcut kaynaklar, ülkelerin büyüme ve kalkınma sürecinde üretim için gerekli bir faktördür.
            Dolayısıyla  sahip  oldukları  bu  kaynakları  planlı  ve  bilinçli  bir  şekilde  kullanan  ülkeler  ekonomik  yönden
            kalkınmakta dır. Üretim ve kalkınma sürecinde ham madde ve enerji ihtiyacını karşılayan kaynakların yanı
            sıra sermaye, çeşitli makineler, bilgi, iş gücü ve Ar-Ge çalışmalarının da büyük önemi vardır (Görsel 2.59).



















                                                                                                           a
             Görsel 2.59: Vancouver (Vankaver) / Kanada

                                                                                                          GRÖNLAND
                                                                                ALASKA (ABD)                   İZLANDA BİRLEŞİK
                                                                                                                  KRALLIK
                                                                                      KANADA
                                                                                    a                           İRLANDA
               Günümüzde  ülkelerin  kalkınması;  sahip  ol-
            dukları  zengin  kaynaklar,  teknoloji,  iş  gücü  ve                     AMERİKA BİRLEŞİK         PORTEKİZ  İSPANYA
                                                                                      DEVLETLERİ
            sermaye  birikimi  sayesinde  gerçekleşmektedir.                                     ATLANTİK OKYANUSU  FAS
            ABD,  Kanada,  Rusya  ve  Güney  Afrika  gibi  ge-        HAWAİ AD. (ABD)  MEKSİKA  KÜBA BAHAMA ADALARI  BATI SAHRA
                                                                                               DOMİNİK C.      MORİTANYA  MALİ
            lişmiş ülkelerin mevcut kaynaklarını bilinçli bir                             BELİZE  HAİTİ  PORTO RİKO  SENEGAL
                                                                                           HONDURAS
                                                                                     GUATALAMA  NİKARAGUA b        BURKİ
                                                                                      ELSALVADOR
            şekilde  kullandığı  görülebilir.  Ka tar,  Bahreyn,       PASİFİK OKYANUSU  KOSTA RİKA PANAMA  VENEZUELA GUYANA  S.LEONE GİNE  GANA
                                                                                                    SURİNAM
                                                                                                               LİBERYA
            Kuveyt ve BAE gibi bazı körfez ül keleri sadece                                  KOLOMBİYA  FRANSIZ G.  FİL DİŞİ S.
                                                                                           EKVADOR
            petrol ve doğal gaz ihraç ederek kal kınmaktadır.                                PERU  BREZİLYA
            Belirli bir gelişmişlik seviyesine ulaşmış bazı ül-
                                                                                                BOLİVYA
            keler de bu zenginlikleri en verimli şekilde de-                   AVRUPA             PARAGUAY
                                                                           1. K.K.T.C  15. KOSOVA
                                                                           2. ARNAVUTLUK  16. LÜKSENBURG  ŞİLİ
            ğerlendirerek refah düzeylerini en üst seviyeye                3. AVUSTURYA  17. MACERİSTAN
                                                                                 18. MAKEDONYA
                                                                           4. LİTVANYA
                                                                           5. BELÇİKA  19. MALTA  ARJANTİN  URUGUAY
            çıkarmasını bilmiştir (Harita 2.4).                            6. BOSNA HERSEK  20. MOLDOVA
                                                                                 21. MONAKO
                                                                           7. BULGARİSTAN
                                                                           8. ÇEK CUMHURİYETİ
                                                                                 23. SIRBİSTAN
                                                                           9. DANİMARKA  22. SAN MARİNO
                                                                           10. HIRVATİSTAN  24. SLOVAKYA
                                                                           11. HOLLANDA  25. SLOVENYA
                                                                           12. İSVİÇRE  26. VATİKAN
                                                                           13. KARADAĞ  27. YUNANİSTAN  FLAKLAND AD.
                                                                           14. ANDORA
                                                         b                              Harita 2.4: Dünya siyasi haritası
                                                                    Mevcut  kaynaklar  bakımından  zengin  olan
                                                                 Nijerya,  Türkmenistan,  Venezuela,  Irak,  İran  ve
                                                                 Cezayir  gibi  çok  sayıda  ülke  ekonomik  yönden
                                                                 yete rince gelişmemiştir (Görsel 2.60). Bu ülkeler,
                                                                 sermaye ve teknolojinin yetersizliği nedeniyle sa-
                                                                 hip oldukları kaynakları iş lemeden veya yarı işlen-
                                                                 miş şekilde ihraç etmektedir . Bazen sahip olunan
                                                                 mevcut kaynakların zenginliği, birtakım olumsuz-
                                                                 luklara neden olmaktadır.


            Görsel 2.60: Punto Fijo / Venezuela

       94
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23