Page 15 - Coğrafya 11 | 2.Ünite

11. Sınıf
EKONOMİK FAALİYETLER VE DOĞAL KAYNAKLAR

Doğadaki en önemli kaynaklardan biri de top-
raktır. Neolitik Çağ'da başlayan tarımsal faaliyetler
sayesinde topraklar ekonomik yönden değer kazan-
mıştır. Tarımın yanı sıra hayvan cılık faaliyetlerinin
yapılıyor olması, çayır ve otlakların da değer kazan-
masını sağlamıştır. Toprak, eskiden olduğu gibi gü-
nümüzde de çanak çömlek yapımından ev yapımına
ka dar birçok alanda kullanılan oldukça önemli bir
kaynaktır (Görsel 2.51).

Görsel 2.51: Toprağın seramik yapımında kullanımı

Madenler, ilk zamanlarda obsidiyen ve çakmak ta-
şının işlenmesiy le önem kazanmıştır. Metalik olarak
öncelikle işlenen ve yararlanılan madenler bakır, al-
tın ve kalay gibi yumuşak olanlardır. Paleolitik Çağ'da
taşlardan yapılan kesici ve delici aletler, zaman la
yerini metalik madenlerden yapılanlara bırakmıştır.
Anadolu’da Hi titler; demir, bakır, gümüş gibi maden-
leri işleyerek demir çapa, saban, tekerlek çemberi,
bıçak, balta ve orak gibi aletler yapmıştır. Madenler, o
dönemde günümüze göre çok daha basit bir teknikle
işlenmekteydi. Günümüz de madenlerin çıkarılması
ve işlenmesine yönelik kullanılan yöntem ve teknik-
Görsel 2.52: Modern maden işletmeleri ler ciddi anlamda değişime uğramıştır (Görsel 2.52).

Ormanlar, Paleolitik Dönem'de toplayıcılık ya-
pan insanlar için ağaçların meyvelerinden fayda-
lanma ve ağaç kovuklarını sığınak olarak kullanma
adına önemli bir kaynak olmuştur. Ağaçlar, sonraki
dönemlerde ateşin bulunmasıyla yemeklerin pişi-
rilmesi ve ısınma ihtiyacının giderilmesi amacıyla
da kullanılmıştır. Ayrıca bu kaynakların ma denlerin
eritilmesinin yanı sıra gemi yapımında da uzun yıllar
kullanıldığını söylemek mümkündür. Orman endüst-
risinin günümüzde ısınma, enerji üretimi, mobilya,
ilaç, kozmetik ve kâğıt üretimi gibi geniş bir kullanım
alanının olduğu görülmektedir (Görsel 2.53).
Görsel 2.53: Kereste üretimi

Rüzgâr gücünün kullanımı çok eskiye da-
yanmaktadır. İlk çağlarda yel değirmenlerinin,
Sanayi Devrimi'ne kadar da yelkenli gemilerin ha-
reket ettirilmesinde yaygın olarak kullanılmıştır
(Görsel 2.54). Günü müzde ise bu kaynağın kulla-
nımı, sörf yapma ve yelkenli yarışmaları şeklinde
turizm amaçlı olarak devam etmektedir. Yenilene-
bilir enerji kaynağı olan rüzgâr, gelişen teknoloji
ve artan enerji ihtiyacına bağlı olarak son yıllarda
oldukça önem kazanan bir kay nak hâline gelmiştir.
Görsel 2.54: Rüzgârla çalışan yel değirmeni
91