Page 9 - Coğrafya 12 | 4.Ünite

saat
Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Kullanımı

Tüm ülkeler, ekonomik büyüme hedeflerini gerçekleştirmek için yoğun olarak dünyanın doğal kaynaklarını
kullanır. Ne var ki sanayileşme, gıda üretimi, çevre kirliliği ve kaynak tüketimindeki mevcut artışın devam
etmesi hâlinde önümüzdeki yüz yıl içinde gezegenimizdeki büyümenin sınırlarına gelinecektir. Dünyadaki
tüketimin bu hızla devamı durumunda gelecek kuşakların temel ihtiyaçlarını karşılaması mümkün görün-
memektedir.

Çevrenin, ekonomik gelişmenin kaynağı ve sınırı olduğu düşüncesinden hareketle kalkınmanın devamı ve
gelecek nesillerin refahının sağlanabilmesi için sürdürülebilir kalkınma kavramı ortaya atılmıştır. Sürdü-
rülebilir kalkınma; şimdiki kuşakların ihtiyaçlarını ve gelecek kuşakların ihtiyaçlarını tehlikeye atmadan
karşılamayı olanaklı kılan ekonomi politikalarıdır. Diğer bir deyişle insan faaliyetlerinin devamlılığı ile
doğa arasında denge kurularak doğal kaynakların tükenmeden gelecek nesillere aktarımının sağlanmasıdır.

Doğal kaynakların sürekliliğinin sağlanmasında kaynakların kendini ye-
nileme hızı, kirletici oranı ile doğanın kirleticileri temizleme hızı dikkate
alınmalıdır. Doğal kaynakların sürüdürülebilir kullanımı için

• Doğal kaynak yönetimi ve geri dönüşüm stratejilerinin benimsenmesi,

• Çevresel değerlerin korunmasına öncelik verilmesi,

• Gelecek nesillerin ihtiyaçlarının dikkate alınması,

• Eşitlikçi sosyal ve ekonomik politikaların geliştirilmesi gerekmekte-
dir.

Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımıyla insan sağlığının, biyoçe-
şitliliğin, hava, su ve toprak kalitesinin korunması sağlanabilecektir.

Fosil yakıtlar yerine güneş, rüzgâr gibi yenilenebilir enerji kaynakları
kullanılarak temiz enerji sağlanabilmektedir (Görsel 1.6).

Orman ürünleri sanayisinde kullanılan ağaçların sürdürülebilir olarak
kesilmesi sürdürülebilir kalkınmaya örnek verilebilir. Uygun türde ağaç Görsel 1.6: Alternatif enerji kaynak-
ları doğal kaynakların sürdürülebi-
yetiştirilip kesilen ağacın yerine yenisinin dikilmesiyle devamlılık sağ- lir kullanımını sağlamada etkin role
lanabilir. sahiptir.
Doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımı çevresel değerleri gözeten
ekonomik politikaların benimsenmesi ile mümkündür.

Çin’de yaşayan pandalar günde 12-38 kg bambu ağacı yaprağı yiyerek
beslenir. Bambu ormanlarının tahrip edilmesi pandaların neslinin tüken-
me tehlikesine yol açmaktadır. Buna göre

1. Yakın çevrenizdeki su, orman ve toprak gibi doğal kaynakların yanlış
kullanımının canlılar üzerindeki olumsuz etkileri nelerdir?
2. Yakın çevrenizdeki doğal alanların çevre sorunlarına neden olmadan
sürdürülebilir kullanımı için neler yapılmalıdır?

201