Page 48 - Coğrafya 9 | 1.Ünite
P. 48

1. ÜNİTE || DOĞAL SİSTEMLER


               B) HAVA DURUMU VE İKLİM


                   Konuya Başlarken
                  İnsanlar, hava koşullarının doğrudan ilgilendirdiği günlük etkinliklerini yerine getirmek için yaşa-
                dığı alanın hava durumu bilgilerine ihtiyaç duyar ve elde ettiği bilgiler doğrultusunda hareket eder.
                Örneğin bir zeytin üreticisinin ilaçlama yapabilmesi ve yaprak gübresi atabilmesi için havanın dur-
                gun, zeytinliğini sürebilmesi ve ürününü toplayabilmesi için toprağın kuru olması gereklidir. Üretici
                bu faaliyetlerini yapabilmek için gerekli olan anlık hava durumu bilgilerini kullanır.
                1. Yaşadığınız çevrede etkili olan hava olayları günlük yaşamınızı nasıl etkiler?
                2. 30-40 yıl öncesine kadar insanlar gökyüzüne bakarak o gün meydana gelebilecek hava
                  olaylarını tahmin ediyordu. Sizce bu tahminleri yaparken nelere dikkat etmiş olabilirler?

                                               Hava Durumu


                                                 Dar bir alanda kısa süreli olarak yaşanan atmosfer olaylarına
                                               hava  durumu  denir.  Örneğin  şiddetli  kar  yağışı  kara  yollarının
                                               birkaç günlüğüne ulaşıma kapanmasına neden olabilir. Bahsedilen
                                               bu durum, uzun yıllar içinde nadiren kar yağışı alan ılıman hava
                                               koşullarına sahip Antalya ve İzmir gibi şehirlerde de oluşabilir.
                                                 Anlık hava olaylarını sürekli gözlemleyip ölçen, kaydeden, bütün
                                               ayrıntıları ile inceleyen hava olayları ile ilgili kısa süreli tahminlerde
                                               bulunan bilim dalına meteoroloji adı verilir. Meteoroloji uzmanları;
                                               yer istasyonlarından, meteoroloji balonlarından ve uydulardan elde
                                               ettiği bilgileri ve görüntüleri alır, yorumlar ve kısa süreli (günlük,
                                               haftalık) hava tahminlerini insanlara sunar  (Tablo 1.1).
                                                                               TAHMİN EDİLEN
                                                                      Sıcaklık  C              Nem (%)
                                                                              o
                                                       Tarih
                                                                     En      En     Hadise    En      En
                                                                   Düşük Yüksek             Düşük Yüksek
                                                12 Ocak Pazartesi    11      15               84     100

                                                13 Ocak Salı          4       7               78     100

                                                14 Ocak Çarşamba      3      13               70      93

                                                15 Ocak Perşembe      7      13               68      88

                                                16 Ocak Cuma          3      12               70      93

                                                Tablo 1.1: Hava tahmini

                                                 Hava  durumu  tahminleri  insanların  günlük  hayatını  ve  birçok
                                               ekonomik faaliyetini planlamada vazgeçilmez bir unsurdur. İnsan-
                                               ların cep telefonlarına yüklediği hava durumu programlarını daha
                                               iyi anlamaları, günlük hayatlarını daha doğru planlamaları için hava
                                               olaylarının neyi ifade ettiğini bilmeleri gerekir.
                                                 Meteoroloji biliminin elde ettiği anlık verilerin uzun yıllar ortala-
                                               masının coğrafi ortama etkilerini inceleyen bilime klimatoloji denir.
                                                 Klimatoloji, coğrafya biliminin alt dalıyken meteoroloji bir mü-
                                               hendislik bilimidir. Meteoroloji, hava olaylarına ait anlık verileri
                                               ilgili kişilere sunarken klimatoloji, anlık verilerin uzun yıllar or-
                                               talamasının etkilerine dair gözlemler yapar ve etkilerini araştırır.


                                                           94
                                                       ı ı|      |ı ı
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53