Page 24 - Coğrafya 9 | 2.Ünite
P. 24
2. ÜNİTE || BEŞERİ SİSTEMLER
ya’dır. İl merkezleri için merkez ilçe tanımlaması da yapılmakta-
dır. Türkiye’de 2017 yılı itibariyle toplam 81 il bulunmaktadır
(Harita 2.2). Türkiye’de geçmişten günümüze yeni illerin oluştu-
rulmasıyla illerin sayısında ve bazı illerin sınırlarında değişmeler
yaşanmıştır.
Harita 2.2: Türkiye idari iller haritası
İlçeler, il yönetiminin bir alt kademesindeki idari birimlerdir. İl-
çelerde genel idarenin başında kaymakam bulunur. Çeşitli kriter
ve gereksinimlere göre alınan kararlarla ilçe sayılarında değişmeler
olmaktadır. Yeni ilçeler eklenmekte ya da çıkarılmaktadır. Türkiye’de
2017 yılının sonu itibariyle 921 tane ilçe vardır. İllerin ilçe sayıları
farklılık gösterir. Örneğin İstanbul ilinin 39 ilçesi varken Bayburt ili-
nin il merkezi dışında sadece iki ilçesi vardır.
Türkiye’de il ve ilçe gibi merkezi yönetim birimlerinden başka ye-
rel yönetim birimleri de bulunur. Yerel yönetimler, 1982 Anayasası-
nın 127. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre yerel yönetimler,
yerleşim yerinde yaşayan seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan
yönetim birimleridir. Yerel Yönetim birimleri; yerel düzeyde kamu
hizmetlerini yerine getirme amacıyla kendi kamu tüzel kişilikleri bu-
lunan, kendi bütçeleri olan, kendi karar ve yürütme organlarına sahip
birimlerdir. Bunlar; il özel idaresi, belediyeler ve köylerdir.
Türkiye’de iki tür belediye vardır. Bunlar belediye ve büyükşehir
belediyesidir. Belediyeler; il, ilçe ve belde belediyeleri olarak kade-
melidir. İl ve ilçe merkezlerinde belediye kurulması zorunludur. Son
değişikliklerle bir yerde belediye kurulması için nüfusun 5.000 den
fazla olması gerekmektedir. Türkiye’de toplam nüfusu 750.000’den
fazla olan iller büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür. Türkiye’de
2017 yılı itibariyle 30 büyükşehir belediyesi, 51 il belediyesi, 921 ilçe
belediyesi ve 396 belde belediyesi bulunmaktadır.
Köyler; cami, okul, otlak gibi alanların olduğu; nüfusun 2.000’in
altında olduğu; toplu ve dağınık evlerde oturulan küçük idari birim-
lerdir. En küçük yerel yönetim birimi olan köylerde yönetimin başın-
da seçimle görev alan muhtar bulunur. Türkiye’de 2017 yılı itibariyle
18.332 köy vardır. Köyler, yerel yönetim birimi olmasına karşılık mer-
kezi yönetimin kırsal kesimdeki bir organı gibi de işlev görmektedir.
168
ı ı| |ı ı