Page 5 - Coğrafya 9 | 4.Ünite

4. ÜNİTE ||ÇEVRE VE TOPLUM

18. yüzyılın sonlarına doğru başlayan Sanayi Devrimi'yle insan-
ların ihtiyaçları çoğaldı ve çeşitlendi. Bu nedenle ham maddeye
olan talep arttı. Hızla artan insan nüfusu sadece temel ihtiyaçla-
rı değil ulaşım, iletişim, turizm, spor, sosyal, kültürel vb. yaşamsal
faaliyetlere bağlı ihtiyaçlarını da hızla artırdı ve çeşitlendirdi. Bu
durum, insanların doğal çevreyi çok daha fazla kullanmaya başla-
masına neden oldu. Bununla birlikte bilim ve teknolojinin geliş-
mesi insanların doğayı etkileme gücünü artırdı. Böylece insanların
doğal çevreyi kullanma biçimleri değişti.
İnsanlar, başlangıçta avcılık ve toplayıcılık ya-
parak doğadan basit bir şekilde yararlanıyordu.
Ardından alet kullanmayı ve tarım yapmayı öğre-
nerek doğayı kullanmaya başladı. İnsanlar, Sanayi
Devrimi’nden sonra artan ihtiyaçlarını karşılamak
ve yaşamsal faaliyetlerini kolaylaştırmak için doğal
çevrede ciddi değişimler yapmaya başladı. Örneğin
artan nüfusun gıda ihtiyacını karşılamak için, başta
Güneydoğu Asya ülkelerinde olmak üzere, dünya-
nın birçok yerinde eğimli yamaçlar teraslanarak
tarım alanına dönüştürülmektedir (Görsel 4.1).
Akarsular üzerine barajlar ve hidroelektrik santral- Görsel 4.1: Teraslanmış yamaçlarda pirinç ta-
ler kurularak başta tarım alanlarının sulanması ve
rımı (Vietnam)
enerji üretimi olmak üzere birçok fayda sağlanmak-
tadır. Örneğin Fırat Nehri üzerindeki Türkiye’nin en
büyük barajı olan Atatürk Barajı sayesinde önemli
miktarda tarım alanı sulanmakta ve hidroelektrik
enerji üretilmektedir (Görsel 4.2).
İnsanlar, ekonomik faaliyetlerini geliştirmek ve
yaşamsal faaliyetlerini kolaylaştırmak için doğal
çevrede değişimler meydana getirmektedir. Bu de-
ğişimlerin önemli bir kısmını dağlık bölgelerin dar
kıyı şeritlerinde denizin doldurulmasıyla elde edilen
alanlar üzerinde yapılan ulaşım projeleri oluşturur.
Türkiye’nin Karadeniz kıyılarındaki Karadeniz Sahil
Yolu’nun önemli bir kısmı ve Ordu-Giresun Havali- Görsel 4.2: Atatürk Barajı (Adıyaman)
manı, denizin doldurulmasıyla elde edilen alanlar
üzerinde yapılmıştır (Görsel 4.3).

Görsel 4.3: Karadeniz Sahil Yolu ve Ordu-Giresun Havalimanı

195
ı ı| |ı ı