Page 8 - Felsefe 10 | 4.Ünite

4. ÜNİTE

4.2.1. GÖRÜŞLER
Felsefe ve üst düzey düşünme, daha önceki ünitelerde işlendiği üzere her şeyden önce “üzerine
düşünme”dir (refleksif düşünme). Bilgi veya metnin “düz” okunmasından daha çok her bir bilginin
farklı açılardan farklı yol ve yöntemlerle okunması ve analizini, yeni bir anlam oluşturulmasını,
farklı sonuçlara ulaşılmasını içerir.
Metin okunurken metinde geçen olgular, sayısal veriler, bilgi ve görüşler önce ayrıştırılarak analiz
edilir. Yeniden birleştirerek sentezlenir, genellenir, yeniden anlamlandırılır ve yeni düşünceler, kav-
ramsal veya pratik problemlerin çözümlenmesine uygulanır. Dolayısıyla her metin okuma, özünde
yeni fikirler geliştirme, yaşamı ve eylemleri yeniden gözden geçirme ve düzenleme sürecidir.
Bir metinden yola çıkarak alternatif ve özgün fikirler geliştirebilmek için “Metnin ana konusu,
fikri ve savı nedir, bunları destekleyen görüş, önerme ve argümanları nelerdir?”, “Ne tür kavramlaş-
tırmalar ve terimleştirmeler yapılmıştır?”, “Akıl yürütme ilkelerine uyulmuş mudur?” ve “Doğruluk
ve gerçeklik değeri nedir?” sorularına cevap verebilmek gereklidir. Bu soruların cevaplanabilmesi
için 2. ünitedeki görüş, önerme, argüman, tutarlılık ve doğruluk konularına bir kez daha bakmak
yararlı olacaktır.
İrdelenen metinde geçen görüşlerin doğrudan anlaşılıp anlaşılamayacağı konusu tartışmalıdır.
Metnin içindeki fikirleri anlamak aynı zamanda yazardan bağımsız olarak okuyucuyla ilgili bir du-
rumdur. Metnin içindeki fikirleri yazarın anlatmak istediği gibi değil de farklı bir şekilde anlamak
da mümkündür. Bu farklı kavrayışlar, metne ve yazarına haksızlık etmeden ufuk açıcı da olabilir.
Alternatif fikirler, hem konu ve kurama hem de yol ve yönteme dair olabilir. Metnin yorumlama
ve değerlendirmelerinde aşağıdaki soruların cevaplanması yol gösterici olabilir.
• Bu metinden neler öğrendiniz?
• Metnin kuramsal, yöntemsel veya pratiğe karşılık gelen, yenilik veya açılım sağlayan yanları
var mıdır?
• Sizi en çok hangi görüş ve argümanlar etkiledi?
• Metindeki görüşlerin ve yargıların tümüne katılıyor musunuz?
• Siz olsaydınız hangi noktaları öne çıkarırdınız? Bu görüşleri desteklemek için hangi bilgi ve
örneklere başvururdunuz?
• Siz olsaydınız, konuyu işlerken hangi yol ve yöntemlerden yararlanırdınız?
• Siz, bu konu hakkında neler düşünüyorsunuz?
• Yaptığınız analiz ve değerlendirmelerin; geliştirdiğiniz yeni fikir, argüman ve çözüm önerile-
rinin mevcut konuya veya yaşama dair nasıl bir katkısı olacağını düşünüyorsunuz?

Tartışalım
Tartışalım

Aşağıdaki metni okuyup metinden hareketle verilen görüşü tartışınız.

Teknolojinin zirvesi olarak görülebilecek yapay zekâ, iş alanlarında birçok çalışanın yerine
geçebilecek duruma gelmek üzeredir. Zaten birçok teknolojik gelişmeyle makineler insanların
yaptığı birçok işi yapmaya başlamış, birçok insan ise sadece bu makinelere komut veren birer ro-
bot hâline dönüşmüştür. Otomasyona dair son gelişmelerle artık insanlar gibi davranan robotlar
olacağı ve insanlara bu anlamda gerek kalmayacağı öngörülmekte. Yapay zekâ, ileride insanlığın
varoluşunu tehdit eden bir durum olarak karşımıza çıkabilir.
Komisyon

146