Page 40 - Fen Lisesi Fizik 10 | 4.Ünite
P. 40

4. ÜNİTE

                     SIRA SİZDE                        ÖRNEK
                   Bir  gözlemci,  karşısında  bulu-  Bir  gözlemci  bulunduğu  konumdan  düzlem  aynaya  doğru
                nan ayna yardımıyla hem arkasın-   bakmaktadır.
                da  kalan  duvarın  bir  kısmını  hem
                de vücudunun bir kısmını görebi-
                liyor.                                                K

                                                                               Ayna
                                                                L       M
                        Gözlemci    y
                                                                        N
                               -x        x
                                                                         Gözlemci
                                     Ayna
                                                      Buna göre saydam olmayan K, L, M, N ve O cisimlerinin
                                    -y
                                                   hangilerini aynada görür?

                 Duvar
                                                       ÇÖZÜM
                   Buna göre
                a)    Ayna  –x  yönüne  doğru  ha-
                    reket ettirilirse                    K           Kˈ                           Kˈ
                b)   Ayna  –y  yönüne  doğru  ha-
                    reket  ettirilirse  duvarda  ve   L    M       Mˈ     Lˈ
                    kendi  vücudunda  gördüğü
                    alan nasıl değişir?                    N
                    (Düzlem  eşit  karelere  bölün-         N    Nˈ
                    müştür.)
                                                               Şekil I                        Şekil II
                                                     Gözlemci, görüş alanındaki cisimleri görebilir. Ancak say-
                                                  dam olmayan cisimler, bu cisimlerin görüntüleri ve gözlemci-
                                                  nin görüntüsü engel gibi davranarak görüş alanını etkiler.
                                                     Gözlemcinin  görüntüsü  yardımıyla  görüş  alanı  şekildeki
                                                  gibi    çizilirse  L  ve  N  cisimlerinin  görüş  alanı  dışında  kaldığı
                                                  bulunur. K, L, M ve N cisimleri ile bunların görüntüleri K', L',
                                                  M' ve N' engel gibi davranarak görüş alanını etkiler. Şekilde-
                                                  ki gibi N', M cisminden gelen ışınların gözlemciye ulaşmasını
                                                  engeller. Bu nedenle M cismi de gözlemci tarafından aynada
                                                  görülmez. Sonuç olarak sadece K cismi Şekil II'deki konu-
                                                  munda görülür.



                                                       ÖRNEK

                                                                                  K  ve  L  aynalarının  arasında
                                                              Y     X
                                                                               bulunan bir gözlemci K aynası-
                                                                               na bakmaktadır.
                                                              L aynası
                                                     T
                                                                                  Buna göre X, Y, Z, T ve U
                                                                                  noktalarından
                                                                Gözlemci
                                                   K aynası                       a)  Hangilerini görür?
                                                                    Z             b)  Gördüğü noktaların
                                                              U
                                                                                      yerleri nerelerdir?








                 226
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45