Page 41 - Fen Lisesi Fizik 12 | 3. Ünite

2.

3.2. ELEKTROMANYETİK DALGALAR
3.2. ELEKTROMANYETİK DALGALAR 3.2. ELEKTROMANYETİK DALGALAR BÖLÜM

Araştırma

Erzurum’da inşa edilen Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG) tamamlandığında Türkiye’nin en yük-
sekte kurulu ve ilk kırmızı ötesi teleskobuna sahip gözlemevi olacaktır. Gözlemevi çalışmalarını
ve buraya kurulacak teleskobun özelliklerini araştırınız. Ulaştığınız sonuçları sınıfta sunum olarak
paylaşınız.

Görünür Işık Dalgaları
Görünür ışık, dalga boyu 400 ile 700 nanometre arasındaki ışık dalgalarıdır. Görünür ışık, elektromanyetik
dalganın küçük bir bölümüdür. Renklerin her biri ışığın farklı dalga boylarına karşılık gelmektedir. Cisimle-
rin rengi yaydığı dalgaların dalga boyuna göre algılanır. Beyaz ışık, prizmadan geçirildiğinde görünür bölge
spektrumundaki renklere ayrılır. En uzun dalga boylu görünür ışık kırmızı renkte, en kısa dalga boylu görü-
nür ışık mor renkte görülür (Görsel 3.2.6).

Radyo dalgaları
≈700 nm
Mikrodalgalar
≈600 nm
Kızılötesi dalgalar
≈580 nm
Görünür
ışık
≈550 nm dalgaları 167
≈475 nm Morötesi dalgalar

≈450 nm X-ışınları

≈400 nm Gama ışınları
Görsel 3.2.6: Görünür ışık spektrumunda renklerin yaklaşık değerleri

Morötesi Işınlar

Morötesi ışınlar ultraviyole (UV) ışın olarak da
adlandırılır. Bronzlaşma Güneş’ten gelen moröte-
si ışınlar sayesinde olur. Zararlı ultraviyole ışınla-
rın bir kısmı ozon tabakasında engellenir. Güneş
kremleri ve güneş gözlükleri UV ışınlarının bir
kısmını tutabilir. Kağıt para üzerinde bulunan ve
normalde görülmeyen bölümler UV ışık altında
görülür ve kâğıt paraların bu şekilde sahte olup ol-
madığı anlaşılır. Güneşte, 5 Mayıs 2015 tarihinde
önemli bir ışınım olayı gerçekleşmiştir. Güneş’teki
patlamanın morötesi ışın dalga boyunda fotoğraf-
ları çekilmiştir (Görsel 3.2.7).

Görsel 3.2.7: Güneş’teki patlamanın UV ışın ile gösterimi