Page 20 - Fen Lisesi Kimya 12 | 1.Ünite
P. 20
göre daha yüksek negatif potansiyel enerjiye sahip olduğundan
elektronlar anottan katoda doğru akar.
Bir galvanik hücrede elektrotlar bir metalin, kendi tuzunu
içeren çözeltiye daldırılması ile hazırlanır. Pilin çalışması sı-
rasında elektrot metali ya aşınarak çözeltiye geçer ya da elekt-
rodun üzerinde metalik birikme olur. Fakat bazı durumlarda,
kullanılan elektrodun tepkimeye girmesi istenmez. Bu gibi
durumlarda platin, altın, paladyum veya grafit (karbon) gibi
maddeler elektrot olarak kullanılır. Pilin çalışması sırasında
herhangi bir değişikliğe uğramayan bu elektrotlara inert elektrot
denir.
İstemsiz elektrokimyasal tepkimelerin gerçekleşmesi için
elektrik enerjisinden yararlanılır. İstemsiz kimyasal tepkimenin
bir dış kaynaktan sağlanan elektrik enerjisi ile gerçekleştirildiği
elektrokimyasal hücrelere elektrolitik hücre denir. Elektrolitik
hücrelerde tepkimenin gerçekleşmesi için istemli redoks tep-
kimesinde açığa çıkan enerjinin üstünde bir enerjiye ihtiyaç
vardır.
Galvanik hücre ve elektrolitik hücre arasındaki farklar
şunlardır:
• Galvanik hücrede meydana gelen tepkimeler istemli iken
elektrolitik hücrede meydana gelen tepkimeler istemsizdir.
• Galvanik hücrede anot olarak adlandırılan yarı hücre, elekt-
rolitik hücrede katot olarak adlandırılır. Galvanik hücrede
30 katot olarak adlandırılan yarı hücre, elektrolitik hücrede
anot olarak adlandırılır.
• Galvanik hücrelerde anot negatif, katot pozitif uç; elektroli-
tik hücrelerde ise anot pozitif, katot negatif uçtur.
• Galvanik hücrelerde elektrik enerjisi üretilirken elektrolitik
hücrelerde elektrik enerjisi harcanır.
• Elektrolitik hücrelerde iki elektrot çoğunlukla aynı kaptadır
ve kapta sadece bir elektrolit bulunur.
Dikkat! Sıvı CuCl bileşiği ve grafit elektrotlar kullanılarak elektroli-
2
tik hücre oluşturulur (Görsel 1.13). Bu hücreye bir doğru akım
-
kaynağından gerilim uygulandığında anotta Cl iyonları yük-
seltgenerek Cl 2 gazı açığa çıkarken katotta Cu iyonları indirge-
2+
Galvanik ve elektrolitik nerek metalik Cu açığa çıkar.
hücrelerin
anodunda yükseltgenme, Anot Katot
katodunda indirgenme
meydana gelir.
Grafit elektrot Grafit elektrot
CuCl 2 eriyiği
Görsel 1.13: CuCl 2 elektrolit hücresi