Page 27 - Fen Lisesi Matematik 9 | 5. Ünite

VERİ

Kutu Grafiği

Bir veri grubunun en büyük, en küçük, alt çeyrek, üst çeyrek ve ortanca değerlerinin bir
dikdörtgene bitişik çizgilerle belirtildiği grafik türüdür. Bu grafik türünde belirtilen değerler etrafında
verilerin yayılımı ve veri genişliği daha net gösterilmektedir (Grafik 5.2.13).
• Veriler küçükten büyüğe doğru sıralanır. En
küçük değer, en büyük değer, ortanca, alt
Medyan
çeyrek ve üst çeyrek hesaplanır.
• Sayı doğrusu çizilir. Sayı doğrusu üzerinde En
küçük ve en büyük değer işaretlenerek kutu
grafiğinin uç noktaları gösterilir.
En Küçük Değer En Büyük Değer • Alt çeyrek ve üst çeyrek değerleri kutunun
Alt Çeyrek Üst Çeyrek kenarları olarak alınır. Veri grubunun ortanca
değeri kutunun içine işaretlenir.
Grafik 5.2.13
• Oluşan grafik verilerin dağılımını gösteren kutu
grafiğidir.

11. ÖRNEK
Dil ve Anlatım dersi yazılı sınavı sonucunda 10 öğrencinin puanları incelendiğinde medyan değerinin 55,
alt çeyrek değerinin 30, üst çeyrek değerinin 85, en büyük değerinin 100, en küçük değerinin 10 olduğu
görülmüştür.
Bu verilere ait tablo ve kutu grafiğini oluşturunuz.

ÇÖZÜM Dersler

En Alt Üst En
Küçük Çeyrek Medyan Çeyrek Büyük
Değer Değer
A Şubesi 10 30 55 85 100
Puanlar
10 30 55 85 100
12. ÖRNEK
Bir huzurevinde yaşayan kadın ve erkeklerin yaşları ile ilgili bilgiler aşağıdaki kutu grafiğinde verilmiştir.
Grafiğe göre
Cinsiyet

Kadın

Erkek

Yaş
50 55 60 63 66 72 75 82 91
a) Kadın ve erkeklerin yaşlarının medyanlarının arasındaki farkı,
b) Kadınların yaşlarının çeyrekler açıklığı ile erkeklerin yaşlarının çeyrekler açıklığını karşılaştırıp bunu
yorumlayınız.

ÇÖZÜM
= 72 = 66 & 72 - 66 = 6 olur.
a) Kadınların medyanı Q2K , erkeklerin medyanı Q2E olmak üzere Q2K veQ2E
b) Kadınların alt çeyreği Q1K , üst çeyreği Q3K ve çeyrekler açıklığı QK olmak üzere
Q1K = 63 ,Q3K = 82 & QK = 82 - 63 = 19 olur .
Erkeklerin alt çeyreği Q1E , üst çeyreği Q3E ve çeyrekler açıklığı QE olmak üzere
Q1E = 60 ,Q3E = 75& QE = 75 - 60 = 15 olur .
Kadınların çeyrekler açıklığı erkeklerin çeyrekler açıklığından büyüktür.

Fen Lisesi Matematik 9 | 381