Page 23 - Fen Lisesi Matematik 9 | 5. Ünite
P. 23
VERİ
Daire (pasta, dilim) Grafiği
Veri grubunun bütün içerisindeki oranını belirtmek için kullanılan grafik türüdür. Bütünün parçaları
hakkında yorum yapılmasını sağlayan en güçlü yöntemdir. Daire grafiklerine yönelik sorularda sıklıkla
kullanılan merkez açı hesabı için aşağıdaki kural uygulanır.
İstenen veri sayısı Daire diliminin merkez açısının ölçüsü
Tüm veri sayısı 360
o
Grafik 5.2.8’de, A köyünde yapılan muhtarlık seçiminde azaların
aldıkları oyları gösteren daire grafiği aşağıda verilmiştir.
Alınan Oy Sayısı
10 5
15 Hasan
60
20 Hüseyin
Emine
Rüstem
Yaşar Görsel 5.2.1: Oy kullanan vatandaş
25 Sevgi
55 Şaban
Ömer
45
Grafik: 5.2.8
Grafiğe göre en az oyu Ömer, en çok oyu Hasan almıştır. Kullanılan toplam oy sayısı 235 tir.
6. ÖRNEK
Grafikte bir çiftçinin yetiştirdiği ürünlerin dönüm değerleri Dönüm
verilmiştir. Grafiğe göre aşağıdaki soruları cevaplandırınız. 40 45 Patates
a) Ekilebilir arazinin 1 üne ekilen ürünü bulunuz. 20 Soğan
4
b) Buğday ekilen arazinin tüm araziye oranını bulunuz. 30
c) Dönüm başına 750 kg soğan elde edildiğine göre çiftçinin Buğday
kaç ton soğan ürettiğini bulunuz. Arpa
ç) Bir dönümden 1,5 ton patates elde edildiğine göre 90 Nohut
patatesin kilosunu 75 kr. tan satması hâlinde çiftçinin
kazancını bulunuz. 135 Boş
ÇÖZÜM
1
a) Ekilebilir arazinin 4 ü, toplam arazinin 90 derecelik kısmı olup bu araziye ekilen ürün arpadır.
b) Buğday ekilen arazi 135 dönüm olduğundan tüm arazinin
135c = 3 i olur.
360c 8
c) Soğan ekilen arazi 30 dönümdür. Dönüm başına 750 kg soğan elde edildiğine göre çiftçi,
75030$ = 22500 kg = 22 ,5 ton soğan elde etmiştir.
ç) Patates ekilen arazi 45 dönüm olduğu için
45 1500$ $ , 075 = 50625 TL çiftçinin kazancıdır.
Fen Lisesi Matematik 9 | 377