Page 18 - Fen Lisesi Matematik 9 | 5. Ünite

VERİ

Ölçme sonucunda elde edilen verilerin nokta, çizgi, sütun gibi farklı şekillerle ifade edilmesine
grafik denir. Grafikler, sayısal verileri görselleştirerek bunlar arasında karşılaştırmalar yapılabilmesine
imkân tanır. Böylece sayısal veriler daha kolay anlaşılıp yorumlanır.
Yaygın olarak kullanılan grafik türleri şunlardır:
1. Histogram
2. Çizgi grafiği
3. Sütun (çubuk) grafiği
4. Daire (pasta, dilim) grafiği
5. Serpme grafiği
6. Kutu grafiği

1. Histogram Oluşturma

Gruplandırılmış bir veri topluluğunda, verilerin tekrar etme sayılarının bitişik dikdörtgen şeklinde
sütunlar hâlinde gösterimidir. Veri sayılarının çok olduğu durumlarda tercih edilmektedir. Her aralık
eşit olarak bölünür ve gösterilir. Her bir veri değeri için değil, belirli aralıktaki toplam veri sayısı için
yorum yapılmaktadır.
Histogram oluşturulurken aşağıdaki işlemler yapılır:
1. Veri grubunun açıklığı bulunur.
2. Veri grubunun açıklığı seçilen grup sayısına bölünür.
Açıklık
Grup sayısı 1 Grup genişliği
3. Yukarıdaki eşitsizliği sağlayan en küçük tam sayı, grup genişliği olarak belirlenir.

1. ÖRNEK
19 kişilik bir sınıftaki öğrencilerin fizik dersi sınav sonuçları aşağıda verilmiştir.
43, 22, 86, 77, 24, 37, 59, 30, 64, 36, 48, 74, 41, 90, 53, 27, 40, 50, 31
Sınav sonuçlarını 7 grup olacak şekilde gösteren histogramı çiziniz ve yorumlayınız.

ÇÖZÜM
Histogramı oluşturmak için veriler küçükten büyüğe doğru sıralanır.
22, 24, 27, 30, 31, 36, 37, 40, 41, 43, 48, 50, 53, 59, 64, 74, 77, 86, 90
Grup genişliğini bulmak için açıklık seçilen grup sayısına bölündüğünde
Açıklık = 90 - 22 Açıklık
Grup sayısı 1 Grup genişliği
= 68 olur .
68
7 1 Grup genişliği Eşitsizliği sağlayan en küçük doğal sayı
, 97 1 Grup genişliği alınacağından grup genişliği 10 olur.

Veriler, grup genişliği 10 olacak şekilde tablodaki gibi gruplanır.

Öğrenci
Sayısı
Aralık Frekans 5
22-31 5 Oluşturulan histograma göre 9
32-41 4 4 öğrencinin 22-41 aralığında puan
42-51 3 3
52-61 2 aldığı görülmektedir. Sınıfta 52
62-71 1 2 puandan yüksek alan 7 öğrenci,
72-81 2 1 51 puandan düşük alan 12 öğrenci
82-91 2 vardır. Sınıfın yarısından fazlası 51
0 Puan
22-31 32-41 42-51 52-61 62-71 72-81 82-91 Aralıkları puandan düşük almıştır.

372 | Fen Lisesi Matematik 9