Page 9 - Fizik 10 | 3. Ünite

1. BÖLÜM: DALGALAR

3.1.2. Dalgaların Taşıdığı Enerjiye ve Titreşim

Doğrultusuna Göre Sınıfl andırılması

Dalgalar, f�z�ksel özell�kler�ne göre aşağıdak� g�b� sınıflandırılab�l�r:

DALGALAR

Taşıdıkları Enerj�ye T�treş�m Doğrultusuna
Göre Dalgalar Göre Dalgalar

Mekan�k Elektromanyet�k En�ne Boyuna
Dalgalar Dalgalar Dalgalar Dalgalar

1. Taşıdıkları Enerjiye Göre Dalgalar

a) Mekanik Dalgalar

B�r kaynağın t�treşt�r�lmes� sonucunda ortamdak� şek�l değ�ş�kl�ğ�n�n
ortam boyunca aktarılmasıyla oluşan dalgalara mekan�k dalgalar
den�r. Mekan�k dalgaların �lerleyeb�lmes� �ç�n maddesel b�r ortama �ht�-
yaç vardır. Deprem (Şek�l 3.5), yay (Şek�l 3.6), ses (Şek�l 3.7) ve su
dalgaları (Görsel 3.7) mekan�k dalgalardır. Şek�l 3.5: Deprem dalgası

Şek�l 3.6: Yay dalgası Şek�l 3.7: Ses dalgası Görsel 3.7: Su dalgaları
b) Elektromanyetik Dalgalar

Yüklü parçacıkların �vmel� hareketler� sonucunda oluşan ve meka-
n�k dalgalardan farklı olarak boşlukta �lerleyeb�len dalgalara
elektromanyet�k dalgalar den�r. Elektromanyet�k dalgalar, enerj�ler�ne
göre düşükten yükseğe doğru; radyo dalgaları, m�krodalgalar, kızılö-
tes� ışınlar, görünür ışık, morötes� ışınlar, X-ışınları ve gama ışınları
şekl�nded�r. Elektromanyet�k dalgaların enerj�ler�ne göre sıralandıkları
ç�zelgeye elektromanyet�k dalga spektrumu den�r (Şek�l 3.8).

Frekans
Görünür
Radyo ve TV Mikrodalga Kızılötesi bölge Morötesi X-Işınları Gama
dalgaları ışınları
(Işık)
Dalga boyu
Şek�l 3.8: Elektromanyet�k dalga spektrumu

10. SINIF FİZİK 121