Page 16 - Fizik 12 | 4.Ünite

4. ÜNİTE: ATOM FİZİĞİNE GİRİŞ VE RADYOAKTİVİTE

Sıra Sizde - 6

Atomların uyarılma yollarını kısaca açıklayınız?

Çözüm
Çözüm

4.1.3. Modern Atom Teorisi

Bohr atom model�, yeters�zl�kler�ne rağmen klas�k mekan�kten kuantum
mekan�ğ�ne geç�şte öneml� adımlar atılmasını sağlamıştır. 1925 yılın-
dan sonra Schröd�nger ve He�senberg g�b� öneml� b�l�m �nsanlarının
katkılarıyla kuantum mekan�ğ� teor�s� gel�şt�r�lm�ş ve Bohr atom mode-
l�n�n yeters�zl�kler� ortadan kaldırılmıştır.

Kuantum mekan�ğ�, atom ölçeğ�nde madde ve ışığın özell�kler�n� açık-
layan parçacık ve dalga model�n� b�rleşt�ren b�r f�z�k dalıdır.
1923 yılında Low�s de Brogl�e, hazırladığı doktora tez�nde ışığı oluştu-
ran fotonların hem parçacık hem de dalga özell�ğ�ne sah�p olduğundan
maddesel parçacıkların da dalga özell�ğ�ne sah�p olab�leceğ�n� bel�rt-
m�şt�r.
Avusturyalı F�z�kç� Erw�n Schröd�nger (Erv�n Şörd�nger, 1887-1961)
(Görsel 4.3) 1926 yılında b�r dalga denklem� oluşturmuştur. Bu denk-
lem, madde dalgalarının uzay ve zaman �ç�ndek� değ�ş�m�n� açıklayarak
Görse 4.3: Erw�n Schröd�nger
kuantum mekan�ğ� teor�s�n�n gel�şmes�ne öneml� katkıda bulunmuştur.
Schröd�nger’�n oluşturduğu denklem Brogl�e tarafından ortaya konan
parçacıkların dalga yapısına da uygundur.
Max Born (Maks Born), 1926 yılında Low�s de Brogl�e dalgalarının
f�z�ksel b�r dalga olmadığını, b�r olasılık dalgası olarak yorumlanması
gerekt�ğ� düşünces�n� ortaya atmıştır. Buna göre parçacıklar, de Brog-
l�e dalgasının bulunduğu her yerde bulunur. Dalganın güçlü olduğu
yerlerde yüksek, zayıf olduğu yerlerde de düşük olasılıkla bulunur. Bu
sebeple parçacığın konumu doğal b�r bel�rs�zl�k taşır. Max Born, bu
çalışmalarından dolayı 1954 yılında Nobel Ödülü’nü kazanmıştır.

Dalga karakter�ne sah�p küçük parçacıkların konumunun bel�rlenme-
s�ne yönel�k Alman F�z�kç� Werner He�senberg (1901-1976) (Görsel 4.4)
tarafından b�r �lke ortaya konmuştur. He�senberg Bel�rs�zl�k İlkes� olarak
b�l�nen �fadeye göre “B�r parçacığın konumunun ve momentumunun
aynı anda ve kusursuz olarak ölçülmes� mümkün değ�ld�r.”
Klas�k f�z�kte hassas yöntemlerle b�r c�sm�n hem konumunun hem de
momentumunun kusursuz olarak ölçülmes�nde b�r engel yoktur.
Görse 4.4: Werner He�senberg

160 12. SINIF FİZİK