Page 5 - Fizik 12 | 5.Ünite

1. BÖLÜM: ÖZEL GÖRELİLİK

 Çözüm
Mekan�k dalgaların yayılması �ç�n maddesel b�r ortama �ht�yaç vardır.
Elektromanyet�k dalgaların yayılması �ç�n de ether adlı b�r ortamın
olması gerekt�ğ� düşünces�nden yola çıkılarak ether�n varlığını �spat-
lamaya çalışmaktır.

Sıra Sizde - 1

M�chelson-Morley deney� ışık �le �lg�l� öneml� b�lg�ler açığa çıkarmıştır.

Buna göre
I. Ether ortamı yoktur.

II. Işık hızı kaynağın hareket�ne bağlı değ�ld�r.
III. Işık boşlukta da yayılab�l�r.

�fadeler�nden hang�ler� bu deney�n sonuçlarındandır?
Çözüm
Çözüm

5.1.2. Özel Görelilik Kuramı

Copern�cus (Kopern�k), Kepler, Tycho Brahe (Tayko Bırahe) ve
Gel�leo'n�n yaklaşık yüz ell� yıllık süreçte evren�n �şley�ş�yle �lg�l� yapı-
lan çalışmalar, Newton tarafından sentezlenerek �nsanlığın b�lg�s�ne
sunulmuştur. Newton, tüm gök c�s�mler�n�n hareketler�n�n yanı sıra
yeryüzündek� nesneler�n hareketler�n� de açıklayan b�r b�l�msel kuram
ortaya koymuştur.
Newton mekan�ğ�ne göre uzay ve zaman kavramları tüm eylems�z refe-
rans s�stemler�nde değ�şmezl�k göster�rken ulaşılab�lecek hızın b�r üst
sınırı yoktur. Duran ya da düzgün doğrusal hareket yapan s�stemlere
eylems�z referans s�stem� den�r.
20. yüzyılın başlarında m�kro evrene �l�şk�n yen� gözlemsel bulgular,
200 yıllık etk�s�n� sürdüren klas�k model� çares�zl�k �ç�nde bırakmış ve
yen� b�r model arayışını zorunlu kılmıştır. Yüksek hızlarda gerçekle-
şen f�z�ksel süreçler Newton mekan�ğ�n�n öngörüler�ne uymamaktadır.
Hareket yasaları düşük hızlarda doğru olmakla b�rl�kte ışık hızına yak-
laşan noktalarda geçerl�l�ğ�n� y�t�rmekted�r.

M�chelson-Morley deney� sonucuna göre Dünya’nın Güneş etrafındak�
hareket�n�n ışık hızını değ�şt�rmemes� ya da sab�t hızla hareket eden b�r
araç �çer�s�ndek� durgun gözlemc�n�n yukarı yönde düşey attığı topun
tekrar el�ne düştüğünü gördüğü anda araç dışındak� durgun b�r göz-
lemc� de topun araç �ç�ndek� gözlemc�n�n el�ne düştüğünü görür. Bu g�b�
olaylar b�l�m �nsanlarında “Işığın hızı her eylems�z s�stemde neden aynı
görünür?” sorusunun cevaplanmasını zorunlu kılmıştır.

12. SINIF FİZİK 191