Page 7 - Fizik 12 | 5.Ünite

1. BÖLÜM: ÖZEL GÖRELİLİK

 Çözüm
E�nste�n’ın özel görel�l�k kuramının 2. postülasına göre ışık hızı, göz-
lemc� ve ışık kaynağının hızından bağımsız olarak tüm eylems�z refe-
rans s�stemler�nde aynıdır. Bu nedenle c = j = j olur.
K
M
Sıra Sizde - 2

M�chelson-Morley deney� �le E�nste�n’ın özel görel�l�k kuramı ara-
sındak� �l�şk�s� ned�r?
Çözüm
Çözüm

5.1.3. Göreli Uzunluk ve Göreli Zaman Kavramları

Göreli Uzunluk

Lorentz dönüşümler�n�n uzayla �lg�l� ortaya koyduğu sonuçlardan b�r� de y
hareket eden c�s�mler�n hızları arttıkça boylarının değ�şeceğ�yle �lg�l�d�r. y 0 0
B�r c�sm�n durgun olduğu referans s�stem�nde ölçülen uzunluğuna mut-
lak uzunluk den�r. Mutlak uzunluk hareketl� b�r gözlem çerçeves�nde L
L
0
0
farklı ölçülür. Hareketl� gözlem çerçeves�nde ölçülen bu farklı uzunluğa
görel� uzunluk den�r.
Durgun b�r gözlemc�, L olarak ölçtüğü çubuğun boyunu
0
(Şek�l 5.2: a) ışık hızına yakın ve çubukla aynı doğrultuda j hızıyla hareket O 0 x 0
ett�ğ�nde L dan daha kısa b�r L uzunluğunda ölçer (Şek�l 5.2: b). Bu olaya O 0 a) x 0
0
a)
uzunluk büzülmes� den�r. y′
y′
Uzunluk büzülmes� sadece c�sm�n hareket doğrultusunda meydana
gel�r. Hareket doğrultusuna d�k boyda büzülme olmaz. B�r ten�s topu L
L
ışık hızına yakın hızlarda hareket ederse topun görünümü Şek�l 5.3’tek� j
j
g�b� olur.

O x′
O 1 1 x′
b)
b)
Şek�l 5.2: a) Durgun c�s�m
b) Rölat�v�st�k hızla hareket eden
c�s�m

j = 0 j = 0,87c j = 0,995c
Şek�l 5.3: Ten�s topunun rölat�v�st�k hızına göre hareket doğrultusundak�
çapında meydana gelen kısalma

12. SINIF FİZİK 193