Page 20 - Fizik 9 | 6.Ünite

SIRA SİZDE 10

Ebonit çubuğun yün kumaşa sürtüldüğünde negatif yükle yüklendiğini öğrenen Salih, ebonite
benzer yapıdaki cisimlerin de negatif yükle yüklendiği çıkarımını yapmak istiyor. Bunun için ta-
sarlamış olduğu deneyi yapıyor ve elde ettiği sonuçları aşağıdaki gibi sıralıyor:
• Lastik top yünlü kumaşa sürtüldükten sonra nötr elektroskopun topuzuna dokunduruldu-
ğunda elektroskopun yaprakları açılıyor.
• Sert plastikten yapılmış kalem, yünlü kumaşa sürtülüyor. Lastik topun temas ettirildiği elek-
troskopa dokundurulduğunda elektroskopun yapraklarının açıklığı değişmiyor.
• Plastik oyuncak, yünlü kumaşa sürtülerek lastik topun temas ettirildiği elektroskopun topu-
zuna dokundurulduğunda elektroskopun yaprakları biraz daha açılıyor.
Salih’in lastik top, sert plastikten yapılmış kalem, plastik oyuncak seçimi doğru mudur? Açıkla-
yınız.
………………………………………….............................................................................................
Salih, yaptığı bu deneyler sonucunda cisimlerden birinin yüklenmediği fikrini savunuyor. Sınıf
arkadaşı Elif ise Salih’in bu savunduğu fikrin hatalı olduğunu söylüyor. Sizce Salih’in savunduğu
fikir nedir? Salih mi, Elif mi haklıdır? Sebebiyle açıklayınız.
………………………………………….............................................................................................
………………………………………….............................................................................................
………………………………………….............................................................................................

SIRA SİZDE 11

K
-5q
3r L +33q
r

Yalıtkan sap

Yarıçapı 3r ve yükü -5q olan K küresine, r yarıçaplı +33q yüke sahip L küresi dokunduruluyor.
Daha sonra L küresi, yükü -6q olan elektroskopun topuzuna dokunduruluyor.
Elektroskopun yapraklarının hareketi için ne söylenebilir?

6.1.4 İLETKEN VE YALITKAN MADDELERDE YÜK
DAĞILIMI

Maddelerin ayırt edici özelliklerinden biri olan iletkenlik özelliği,
maddelerin elektrik iletimi ile ilgili bir kavramdır. Maddeler bu özellik-
lerine göre iletken ve yalıtkan şeklinde sınıflandırılmaktadır.
Yalıtkan maddelerin iletkenlik özelliğini incelemek için “Yalıtkan
maddelerde yük dağılır mı?” etkinliğini yapınız.

282 ELEKTROSTATİK