Page 46 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 21
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 10
1. ÜNİTE : HÜCRE BÖLÜNMELERİ > 10.1.1. Mitoz ve Eşeysiz Üreme
Kavram : Vejetatif Üreme
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı HIZLI ÜRETİM 20 dk.
Çalışmanın Amacı Vejetatif üremeyi kavrayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görsellerden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Ülkemizde muz üretiminde son yıllarda artış olmasına rağmen
bu artış toplam tüketimi karşılayamamaktadır. Bu yüzden her
yıl yoğun olarak dış ülkelerden muz alımı yapılmaktadır. Bu
durum aynı zamanda ülkemizin döviz kaybına yol açmaktadır.
Ticari olarak yoğun muz yetiştiriciliği yapan ülkelerde, muzların
çoğaltılmasında klasik çoğaltma tekniklerinin yerini doku
kültürü ile çoğaltma tekniği almıştır. Çünkü doku kültürü ile
çoğaltılan bitkiler, her türlü hastalık ve zararlılardan korunmakta
olduğundan klasik yöntemlerle çoğaltılanlara göre daha hızlı
bir büyüme göstermektedir (Görsel 1). Bu metot ile kaliteli
Görsel 1: Muz fideleri muz üretimi artacaktır. Böylece de fiyatlar düşecek, ithalat
azalacaktır.
Muz bitkisinde olduğu gibi bitkilerde hem eşeyli hem de eşeysiz üreme görülür. Bitkilerde görülen eşey-
siz üreme vejetatif üreme şeklinde gerçekleşir. Vejetatif üreme; bitkinin kök, gövde, dal ve yaprak gibi
kısımlarının köklendirilmesi ile gerçekleşir. Vejetatif üremenin farklı çeşitleri vardır. Yukarıda örnek ola-
rak verilen doku kültürü tekniği de bunlardan biridir. Aşağıda vejetatif üreme ile ilgili bir kavram haritası
hazırlanmıştır:

yumruyla rizomla
üreme üreme
aşılamayla soğanla
üreme üreme

doku daldırma
kültürüyle Çeşitleridir. yöntemiyle
üreme üreme

Vejetatif Üreme

sürünücü kalıtsal çeşitlilik temeli çelikle
gövdeyle üreme
Avantajları
üreme
• Tarımda verimliliği mitoz
artırma
yoktur
• Kısa zamanda bol
ürün elde etme
• Kaliteli, hızlı ve
kontrollü ürün elde
etme

43