Page 88 - Biyoloji 10 - Kavram Öğretimi
P. 88
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 42
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı BİYOLOJİ 10
2. ÜNİTE : KALITIMIN GENEL İLKELERİ > 10.2.1. Kalıtım ve Biyolojik Çeşitlilik
Kavram : Soyağacı
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama ve Sonuç Çıkarma Becerisi
Çalışmanın Adı GENETİK MİRAS 20 dk.
Çalışmanın Amacı Soyağacının özelliklerini ve önemini kavrayabilme.
Yönerge: Aşağıda verilen metinden yararlanarak soruları cevaplayınız.
Genetik Miras
Belirli bir özellik bakımından bir aile ile ilgili mevcut olan tüm bilgileri toplamak ve bu özelliklerin bir
kuşaktan diğerine nasıl aktarıldığını göstermek için soyağacı kullanılır. İlgili genler, otozom kromozomları
ya da gonozom kromozomları üzerinde dominant veya resesif olarak bulunur. Soyağacı, bir kişinin
bireysel özelliklerinin kimlerden miras kaldığını belirler (yüz özellikleri, boy, kan grubu, bazı hastalıklar
vb). Örneğin, Habsburg hanedanının soyağacını incelerken çıkıntılı bir alt dudak ve kamburlu bir burun
izlenir.
Nükleer DNA tüm atalardan miras alınır.dan miras alınır.
Nükleer DNA tüm atalar Mitokondriyal DNA tek bir so
Mitokondriyal DNA tek bir soydan miras alınır.ydan miras alınır.
Sorular:
1. İngiltere Kraliçesi Victoria, hemofili geninin taşıyıcısıydı. Bu X’e bağlı özellik için zararlı aleli dört
oğlundan birine ve beş kızından en az ikisine geçirdi. Oğlu Leopold hastalığa yakalandı ve 30
yaşında öldü, kızları ise sadece taşıyıcıydı. Diğer Avrupalı kraliyet aileleriyle evlenmelerinin bir
sonucu olarak prensesler Alice ve Beatrice, hemofiliyi Rusya, Almanya ve İspanya’ya yaydılar. 20.
yüzyılın başlarında Victoria’nın torunlarından on tanesinde hemofili vardı. Beklendiği gibi hepsi
erkekti.
Yukarıda verilen bilgilerden yola çıkarak Kraliçe Victoria’nın sahip olduğu hemofili genini torunlarına
kadar aktarma sürecini soyağacı üzerinde gösteriniz.
85