Page 36 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 36
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 15
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
2. ÜNİTE : HİKÂYE > Mesneviler > Mesnevilerde Tema, Konu, Temel Çatışma
Kavram : Tema, Konu ve Çatışma
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Yazma Becerisi
Çalışmanın Adı ATEŞ DENİZLERİNDE YOLCULUK 20 dk.
Çalışmanın Amacı Mesnevilerin tema, konu ve çatışmasını belirleyebilme.
Yönerge: Aşağıdaki metni okuyunuz ve görseli inceleyiniz. Metinden ve görselden hareketle soruları
cevaplayınız.
HÜSN Ü AŞK
Arapların içinde Benî Mahabbet adlı bir kabile var-
dır. Bir gece bu kabilede bir kız bir de erkek ço-
cuk doğar, erkeğe Aşk kıza Hüsn ismini verirler, bu
ikisini birbirlerine nişanlarlar. Öğrenim zamanları
gelince ikisi de Edep okuluna giderler. Bu sıralarda
Hüsn ile Aşk, birbirlerine âşık olurlar. (…)
Aşk’ın Gayret adında bir lalası vardır ve ikisi
Aşk’ın gidip Hüsn’ü kabile büyüklerinden istemesi
konusunda anlaşırlar. Kabile büyükleri ise Aşk’ın
bu arzusuyla alay eder ve eğer Hüsn’e kavuşmak is-
tiyorsa Kalp ülkesine gidip Kimya’yı alıp gelmesi gerektiğini söylerler. Yolun ne denli zorlu ve kor-
kunç olduğunu da anlatırlar. Aşk yolda dev, cin ve cadılarla karşılaşıp ateşten bir denizden geçmek
zorunda kalacaktır. Aşk ile Gayret, Kalp ülkesine yola koyulurlar ve başlarından birçok badireler
geçer. Mutlu sonla biten hikâyede; işin sonunda Aşk’ın Hüsn’ü kendinden ayrı bir kişi sanmasının
onu yanlış yollara düşüren şey olduğunu, aslında Aşk’ın Hüsn, Hüsn’ün de Aşk olduğunu, birlikte
ikiliğin var olmayacağını aslın birlik (teklik) olduğu mesajı ile karşılaşılır.
İslam Ansiklopedisi, Hüsn ü Aşk
Kabûl kerden-i Aşk belâhârâ 94. Ol şehrde kîmyâ olurmuş
Yolda beli çok belâ olurmuş
89. Aşk anladı kim nedir serencâm
Gavgâ-yi kelâma verdi ârâm 95. Bin başlı bir ejderi münakkaş
Mumdan gemi altı bahr-i âteş
90. Didi buyurun ne ela hidmet
Minba’d men ü belâ-yi minnet 96. Bin yıllık yol harâbe-i gam
Anın ötesi serâ-yi mâtem
91. Sâdât-i kabile etti tedbîr
Kim mehrine eyle nakdi tevfir 92. Meşhûd o yolun başında câdû
Her mûyu yılan yalan değil bû
92. Hüsn akdine çok bâhâ gerektir mef‘ûlü / mefâilün / feûlün
Evvel sana kîmyâ gerektir. Şeyh Galip, Hüsn ü Aşk
(Metinler, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
93. Durma sefer et diyâr-i kalbe
Can baş ko rehgüzâr-i kalbe
Kelime Dağarcığı:
bahr-i ateş: Ateş denizi. ejder-i münakkaş: Süslü derili ejder. kabûl kerden: Kabul etme. mihnet: Sıkıntı. Minba’d:
Her türlü. mûy: Saç. sâdât-i kabile: Kabilenin ileri gelenleri. serencam: Bir işin sonu.
33
