Page 37 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 37
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
15 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
1. a) ‘‘Ateş denizini mumdan gemilerle geçmek’’ ifadesinden hareketle görselin temasını belirleyiniz.
b) Görselin temasından ve Hüsn ü Aşk mesnevisinden alınan beyitlerden yola çıkarak mesnevi-
nin temasını ve konusunu bulunuz.
2. Aşağıdaki mesnevi örneklerini inceleyiniz. Örneklerden yola çıkarak mesnevilerin temasını bulunuz.
Hüsn ü Aşk mesnevisiyle aşağıdaki mesnevileri temaları yönünden karşılaştırınız.
I. Metin II. Metin
1. Allâh adın zikr idelim evvelâ Sakın konşi hakkından olma gâfil
Vâcip oldur cümle işde her kula Ki komşi hakkı Tanrı hakkıdır bil
2. Allâh adın her kim ol evvel ana Çün incitmez meseldür komşusin kurt
Her işi âsân ide Allâh ana Sen incitmek neden olanı hem-yurt
3. Allâh adı olsa her işin önü Ağırla konşıyı izzet gerekse
Hergiz ebter olmaya anın sonu Hudâdan rahmet ü cennet gerekse
4. Her nefesde Allâh adın di müdâm mefâîlün / mefâîlün / feûlün
Allâh adıyla olur her iş tamâm Güvâhî, Pendnâme
(Metinler, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
5. Bir kez Allâh dise aşk ile lisân
Dökülür cümle günâh misl-i hazân
fâilâtün / fâilâtün / fâilün
Süleyman Çelebi, Vesiletü’n-Necat
Karekod 3.
Alanı Mesnevilerde çatışma, genellikle kahramanın olağanüstü varlıklarla olan ilişkisine göre ortaya çıkar.
Asıl karekodlar
yerleştirildikten sonra Hüsn ü Aşk mesnevisinden alınan “Ol şehrde kîmyâ olurmuş/Yolda beli çok belâ olurmuş”, “Bin
kalıptaki görseli siliniz.
Asıl karekodda çerçeve başlı bir ejderi münakkaş/Mumdan gemi altı bahr-i âteş” beyitlerindeki çatışma unsurlarını bulup
konturu olmayacak.
açıklayınız.
34
Hazırlayan: Hüseyin AYHAN