Page 57 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 57
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
FİZİK 10
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 32
2. ÜNİTE : BASINÇ VE KALDIRMA KUVVETİ > 2.1. Basınç
Kavram : Pascal Prensibi
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
Çalışmanın Adı KUVVET KAZANCI 15 dk.
Çalışmanın Amacı Paskal prensibini günlük hayattan örneklerle açıklayabilme.
Yönerge: Aşağıdaki metinden hareketle soruları cevaplayınız.
KUVVET KAZANCI
Sıvılar bulundukları kabın şeklini alır. Sıvılara kuvvet uygulandığın-
da hacimleri çok az değişir. Bu özelliklerden faydalanılarak sıvı, ka-
palı kaplara bırakılır ve pistonlar yardımıyla basınç uygulanır (Gör-
sel 1). Sıvılar da bu basıncı her doğrultuda her yöne aynen iletir.
Sıvıların basıncı pistonlara iletmesiyle pistonlarla da kesitlerine bağ-
lı olarak günlük hayatta küçük kuvvetlerle büyük yükler dengelen-
miştir. Hidrolik sistemlerde kullanılan sıvının özelliği kaygan olması,
pistonlardaki sürtünmeyi en aza indirmesi ve hacminin hemen he-
Görsel 1: Pistonlu düzenek
men hiç değişmemesidir.
Vakum Gücü Fren Güçlendirici
Fren Hidroliği Basıncı
Fren Pedalı Fren Tüpü
Kaliper Fren
Fren Balatası
Araçlarda kullanılan hidrolik fren sistemi sayesinde kü-
çük bir kuvvetle hareket hâlindeki aracın durdurulması
sağlanabilmektedir (Görsel 2).
Fren Ana Silindiri
Fren Pistonu
Disk Rotoru
Görsel 2: Araçlarda fren sistemi
İnsan gücüyle çok uzun sürede yapılabilecek kazı ça-
lışmaları hidrolik sistemle çalışan iş makineleriyle çok
kısa sürede ve daha küçük kuvvetle yapılabilmektedir
(Görsel 3).
Görsel 3: Ağır iş makinesi
Vinçlerde kullanılan hidrolik sistemler (Görsel 4) yar-
dımıyla yüksek yerlere daha güvenli ve daha çabuk
çıkılması sağlanmıştır.
Görsel 4: Vinç
55