Page 38 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 38

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                      Kavram Öğretimi 17
 16  BİYOLOJİ 11    Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü  BİYOLOJİ 11
            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
 Kavram Öğretimi
            1. ÜNİTE     : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.1. Denetleyici ve Düzenleyici Sistem, Duyu Organları > 11.1.1.2. Endokrin Bezler ve
                          Salgıladıkları Hormonlar
 2.  Aşağıdaki 3 N tablosunu inceleyiniz. “NE ÖĞRENMEK İSTİYORUM?” kısmındaki soruları yanıtla-  Kavram  : Epifiz bezi
 yarak öğrendiklerinizi değerlendiriniz.      Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi, İletişim Becerisi
            Alan Becerileri  : Çıkarım Yapma Becerisi
 Ne Biliyorum?  Ne Öğrenmek İstiyorum?  Ne Öğrendim?  Çalışmanın Adı  DRAKULA HORMON                20 dk.
             Çalışmanın Amacı  Epifiz bezinin endokrin sistem içerisindeki görevlerini açıklayabilme.
 Paratroit bezinden   Paratiroit bezi nerede bulunur?
 parathormon salgılanır.
            Yönerge: Aşağıda verilen metni inceleyerek soruları cevaplayınız.
 Parathormonun kandaki
 Kandaki parathormon seviyesi kan-
 seviyesi kanda değişikliğe   da ne gibi değişikliğe sebep olur?
 sebep olur.   İnsanlarda  uyku-uyanıklık,  vücut  sıcaklığı,  hormon
            salınımı,  üreme  ve  bazı  bilişsel  işlevler  de  dâhil  ol-
 Kandaki parathormon   Kandaki parathormon seviyesi hangi   mak üzere biyolojik, fizyolojik, psikolojik ve hormonal
 seviyesi, kandaki kalsiyum
 durumda azalır?  birçok olay belirli bir ritim çerçevesinde gerçekleşir. İn-
 seviyesi azalınca artar.
            san yaşamı üzerinde son derece önemli olan bu ritim,
            biyolojik ya da günlük ritim olarak adlandırılmaktadır.
 3.  Parathormon ve tiroit bezinden salgılanan kalsitonin hormonu, birbirlerine zıt etki göstererek (anta-  Biyolojik  ritimde  meydana  gelen  bozulmalar  çeşitli
 gonist hormonlar) kandaki kalsiyum-fosfat seviyesini dengede tutar. Parathormona zıt etki ile çalı-  hastalıklar, duygudurum bozuklukları ile yakından iliş-
                                                                Melatonin
 şan kalsitonin hormonu, kandaki kalsiyum değeri belirli bir düzeyi geçtiğinde salgılanır ve kandaki   kilidir. Vücudun doğal olan bu ritminin meydana gel-  Melatonin
 fazla kalsiyumun azaltılmasını sağlar. Aşağıdaki kavram haritasını doğru şekilde doldurunuz.   mesinde  özellikle  melatonin  adı  verilen  hormon  çok
            etkilidir. Melatonin, beynin arka kısmında bulunan epi-  Epifiz bezi
                                                                 Epifiz bezi
 Kanda Yüksek Kalsiyum Seviyesi  fiz bezi tarafından salgılanan bir hormondur. Epifiz be-
            zinde bulunan hücreler gün ışığından etkilenmektedir.
            Bu nedenle gün ışığının bulunduğu saatlerde çok az
 Uyarır     salgılanmaktadır. Melatonin hormonu özellikle karan-
            lıkta sentezlenen bir hormondur. Bu durum melatonin
            hormonunun ‘’Drakula Hormon’’ olarak adlandırılma-
 6.   Tiroit Bezi  Salgılar  1.   sına yol açmıştır.
            Melatonin ışık ve mevsimsel gün uzunluğu ile ilgili iş-
            levleri düzenleyip çoğu omurgalıda deri renginin veril-
 5.  2.     mesini sağlasa da asıl işlevi üreme ve biyolojik ritim   Görsel 1: Biyolojik saat
 •   Kemiklerden Ca salınır.  •   Kemiklerde Ca birikir.
 •   İdrardan ve bağırsak-  •   İdrar ve bağırsaklardan   üzerinedir.
 lardan Ca alımı artar.  Ca alımı azalır.
            Sorular:

 Salgılar  Paratiroit Bezi
 4.   3.    1.  Epifiz bezinin insanlar üzerindeki etkilerini aşağıdaki şablon üzerine yerleştiriniz.

 Uyarır


 Kanda Düşük Kalsiyum Seviyesi







                                                       Epifiz
                                                        Bezi












 34                                                                                                 35
 Hazırlayan: Nurdan YAZICI
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43