Page 97 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 97

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
                                                                                                                                                                                                     Kavram Öğretimi 47
          46     BİYOLOJİ 11                                            Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı  Ortaöğretim Genel Müdürlüğü                                          BİYOLOJİ 11
                                                                                                                           Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
                 Kavram Öğretimi
                                                                                                                           1. ÜNİTE    : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.4. Dolaşım Sistemi > 11.1.4.1. Kalp, kan ve damarların yapı, görev ve işleyişini açıklar.
                                                                                                                           Kavram      : Kan Grupları
          Sorular:
                                                                                                                           Genel Beceriler  : Eleştirel Düşünme Becerisi
                                                                                                                           Alan Becerileri  : Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama ve Sonuç Çıkarma Becerisi
          1.  Aşağıdaki tablo kan hücrelerine aittir. Buna göre tablodaki boş alanları doldurunuz.
                                                                                                                            Çalışmanın Adı                       KAN NEDEN ÇÖKELİR?                                20 dk.
                                                   Hemoglobin     Antikor
            Hücre Çeşidi    Çekirdek     Hareket                               Renk        Görevi                           Çalışmanın Amacı  Kan gruplarındaki farklılıkları oluşturan kavramları ve birbirleri ile etkileşimi sonucu gerçekleşebilecek olayları kavrayabilme.
                                                      Varlığı     Üretme
          Alyuvar (Eritrosit)                                                                                              Yönerge: Aşağıda verilen metin ve tablodan yararlanarak soruları cevaplayınız.

                                                                                                                           Alyuvar zar yüzeyinde bulunan ve kan gruplarının belirlenmesinde rol oynayan glikoproteinlere antijen
          Akyuvar (Lökosit)
                                                                                                                           denir. Akyuvarlar tarafından üretilen ve plazmaya bırakılan proteinler ise antikor (immunoglobulin)
                                                                                                                           adını alır.
          Kan Pulcukları
          (Trombosit)                                                                                                      Vücut, doğumdan 2-8 ay sonra kişinin alyuvarları üzerindeki antijenlere göre antikor üretmeye başlar
                                                                                                                           (Örneğin alyuvarda A antijeni yoksa plazmada Anti-A antikoru üretilir.). Uygun olmayan kan alış
                                                                                                                           verişlerinde antikorlar alyuvar yüzeyindeki antijene birleşerek çökelir. Bu olaya aglütinasyon (çökelme)
          2.  Tam kan sayımı (hemogram), kişinin genel sağlık durumu ve varsa hastalıkları hakkında  fikir ve-             denir.
              ren bir kan testidir. Aşağıda bir hastaya ait hemogram sonucu verilmiştir. Sonuca  bakarak hasta-            AB0 grubu  ve Rh sistemi antijenleri antijen-antikor reaksiyonlarına diğerlerinden daha sık sebep olur.
              da ne gibi sorunlar olduğu söylenebilir?                                                                     Aşağıdaki tabloda AB0 ve Rh kan grubu sistemlerinin yapısı görülmektedir.


              Hastanın ADI-SOYADI:        AY*** PE****     Cinsiyet           Erkek
                                                                                                                                     Kan Grupları              Alyuvardaki Antijen           Serumdaki Antikor
              Doğum Tarihi                01/05/1999

              Test Adı                    Sonuç            Birim              Referans aralığı                                            A                         A  antijeni               B antikoru (Anti B)
              Lökosit (WBC)               12,50 H          10*3/uL            4,5- 11                                                     B                         B antijeni                A antikoru (Anti A)

              Nötrofil (NEUT%)            69,65            %                  41,9- 77,8
              Lenfosit (LYMP%)            39,42            %                  12,9- 41                                                   AB                       A ve B antijeni                Antikor yok
              Monosit (MONO%)             14,58 H          %                  3,1- 12,5                                                   0                        Antijen yok                 A ve B antikoru
              Eozinofil (EO%)             3.95             %                  0,0- 5
              Bazofil (BASO%)             1.99             %                  0,0-2,5                                                   Rh (+)                      D antijeni                   Antikor yok
              Eritrosit (RBC)             3,86 L           10*6/uL            4- 5,2                                                    Rh (-)                     Antijen yok               D antikoru (Anti D)
              Hemoglobin (HGB)            10,02 L          g/dl               11- 16
              Trombosit (PLT)             356              10*3/uL            142- 424
              Hematokrit (HCT)            37,4             %                  35,5- 48                                     Sorular:

                                                                                                                           1.  Aşağıdaki anlam çözümleme tablosunda kan dönorleri ve kan nakline ihtiyacı olan hastaların kan
                                                                                                                               grupları verilmiştir. Hangilerinde aglütasyon gerçekleşir? (√ ile işaretleyiniz.)


                                                                                                                                   Kan Grupları       A Rh (+)          B Rh (-)        AB Rh (+)         0 Rh (-)


          3.  Aşağıdaki tabloda verilen maddelerden, sağlıklı bir insanın kan plazmasında bulunmayanları işa-                        A Rh (-)
              retleyiniz.
                                                                                                                                    B Rh (+)
               Hemoglobin     Oksijen         Sindirim Enzimi  Fibrinojen     Amonyak
                                                                                                                                    AB Rh (-)
               Antikor        Aminoasit       Kolestrol       Karbondioksit   Glikojen
                                                                                                                                    0 Rh (+)
               Fibrin         Safra           Üre             Hormon          ATP



          94                                                                                                                                                                                                      95
                                                                                    Hazırlayan: Aykut PEKİNCE
   92   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102