Page 98 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 47
46 BİYOLOJİ 11 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.4. Dolaşım Sistemi > 11.1.4.1. Kalp, kan ve damarların yapı, görev ve işleyişini açıklar.
Kavram : Kan Grupları
Sorular:
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Verileri Toplama, İşleme, Yorumlama ve Sonuç Çıkarma Becerisi
1. Aşağıdaki tablo kan hücrelerine aittir. Buna göre tablodaki boş alanları doldurunuz.
Çalışmanın Adı KAN NEDEN ÇÖKELİR? 20 dk.
Hemoglobin Antikor
Hücre Çeşidi Çekirdek Hareket Renk Görevi Çalışmanın Amacı Kan gruplarındaki farklılıkları oluşturan kavramları ve birbirleri ile etkileşimi sonucu gerçekleşebilecek olayları kavrayabilme.
Varlığı Üretme
Alyuvar (Eritrosit) Yönerge: Aşağıda verilen metin ve tablodan yararlanarak soruları cevaplayınız.

Alyuvar zar yüzeyinde bulunan ve kan gruplarının belirlenmesinde rol oynayan glikoproteinlere antijen
Akyuvar (Lökosit)
denir. Akyuvarlar tarafından üretilen ve plazmaya bırakılan proteinler ise antikor (immunoglobulin)
adını alır.
Kan Pulcukları
(Trombosit) Vücut, doğumdan 2-8 ay sonra kişinin alyuvarları üzerindeki antijenlere göre antikor üretmeye başlar
(Örneğin alyuvarda A antijeni yoksa plazmada Anti-A antikoru üretilir.). Uygun olmayan kan alış
verişlerinde antikorlar alyuvar yüzeyindeki antijene birleşerek çökelir. Bu olaya aglütinasyon (çökelme)
2. Tam kan sayımı (hemogram), kişinin genel sağlık durumu ve varsa hastalıkları hakkında fikir ve- denir.
ren bir kan testidir. Aşağıda bir hastaya ait hemogram sonucu verilmiştir. Sonuca bakarak hasta- AB0 grubu ve Rh sistemi antijenleri antijen-antikor reaksiyonlarına diğerlerinden daha sık sebep olur.
da ne gibi sorunlar olduğu söylenebilir? Aşağıdaki tabloda AB0 ve Rh kan grubu sistemlerinin yapısı görülmektedir.

Hastanın ADI-SOYADI: AY*** PE**** Cinsiyet Erkek
Kan Grupları Alyuvardaki Antijen Serumdaki Antikor
Doğum Tarihi 01/05/1999

Test Adı Sonuç Birim Referans aralığı A A antijeni B antikoru (Anti B)
Lökosit (WBC) 12,50 H 10*3/uL 4,5- 11 B B antijeni A antikoru (Anti A)

Nötrofil (NEUT%) 69,65 % 41,9- 77,8
Lenfosit (LYMP%) 39,42 % 12,9- 41 AB A ve B antijeni Antikor yok
Monosit (MONO%) 14,58 H % 3,1- 12,5 0 Antijen yok A ve B antikoru
Eozinofil (EO%) 3.95 % 0,0- 5
Bazofil (BASO%) 1.99 % 0,0-2,5 Rh (+) D antijeni Antikor yok
Eritrosit (RBC) 3,86 L 10*6/uL 4- 5,2 Rh (-) Antijen yok D antikoru (Anti D)
Hemoglobin (HGB) 10,02 L g/dl 11- 16
Trombosit (PLT) 356 10*3/uL 142- 424
Hematokrit (HCT) 37,4 % 35,5- 48 Sorular:

1. Aşağıdaki anlam çözümleme tablosunda kan dönorleri ve kan nakline ihtiyacı olan hastaların kan
grupları verilmiştir. Hangilerinde aglütasyon gerçekleşir? (√ ile işaretleyiniz.)

Kan Grupları A Rh (+) B Rh (-) AB Rh (+) 0 Rh (-)

3. Aşağıdaki tabloda verilen maddelerden, sağlıklı bir insanın kan plazmasında bulunmayanları işa- A Rh (-)
retleyiniz.
B Rh (+)
Hemoglobin Oksijen Sindirim Enzimi Fibrinojen Amonyak
AB Rh (-)
Antikor Aminoasit Kolestrol Karbondioksit Glikojen
0 Rh (+)
Fibrin Safra Üre Hormon ATP

94 95
Hazırlayan: Aykut PEKİNCE