Page 95 - Biyoloji 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 46
45 BİYOLOJİ 11 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Ortaöğretim Genel Müdürlüğü BİYOLOJİ 11
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi
1. ÜNİTE : İNSAN FİZYOLOJİSİ > 11.1.4. Dolaşım Sistemi > 11.1.4.1. Kalp, kan ve damarların yapısı, görevi ve işleyişi
Sorular: Kavram : Kan
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi
1. Aşağıda birbiri ile bağlantılı doğru / yanlış tipinde ifadeler içeren tanılayıcı dallanmış ağaç tekniğin-
de bir soru verilmiştir. a ifadesinden başlayarak her doğru ya da yanlış cevabınıza göre çıkışlardan Çalışmanın Adı YAŞAM SIVISI 20 dk.
sadece birisini işaretleyiniz.
Çalışmanın Amacı Kanın yapısını ve görevlerini açıklayabilme.
4
8. Çıkış Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görselden yola çıkarak soruları cevaplayınız.
Büyük kan dolaşımı
2 temiz kan ile sonlanır.
9. Çıkış
Büyük ve küçük kan Kan doku, vücutta damar içinde dolaşan hücrelerden ve kan adı verilen sıvıdan oluşur. Kanın taşıma,
dolaşımı eş zamanlı
gerçekleşir 5 10. Çıkış koruma, düzenleme ve savunma olmak üzere dört temel görevi vardır.
Küçük kan dolaşımı
1 kanı temizler. Kan doku, hücreler ve ara madde (plazma) olmak üzere iki bölümden oluşur.
Küçük kan dolaşı- 11. Çıkış
mı, CO yoğunluğu
2
yüksek olan kan ile 6
başlar. Küçük kan dolaşı- 12. Çıkış Plazma (kanın % 55’i) Hücreler (% 45)
3 mında akciğere bol İçerik Görevi Hücre Tipi Özellikleri Görevi
oksijen bırakılır. 13. Çıkış
Büyük kan dolaşımı
yüksek basınçla Su Diğer Lökositler Kırmızı kemik Savunma ve
başlar. 7 14. Çıkış maddeleri (Akyuvarlar) iliğinde üretilir. bağışıklık
Küçük kan dolaşımı,
hücresel solunum taşıyan çözücü Memeli eritrositleri
ürünlerini kan ile sol ilik oluşturduklarında
karıncığa gönderir. 15. Çıkış İyonlar (Kan Kanın osmotik çekirdekli hücrelerdir
elektrolitleri; dengesinin ancak daha sonra
Sodyum, ve pH’sinin
çekirdeklerini
2. Büyük kan dolaşımı ve küçük kan dolaşımının vücutta izlediği yolu yazınız. potasyum, ayarlanması, kaybederler.
kalsiyum, zar
magnezyum, geçirgenliğinin Çekirdeksiz
klor, düzenlenmesi olma oksijen ve
karbondioksit taşıma
bikarbonat)
kapasitesinin artmasını
İyonlar (Kan Kanın osmotik sağlar. Hemoglobin
elektrolitleri; dengesinin taşırlar.
Sodyum, ve pH’sinin
3. Aşağıda verilen ifadelere ait numaraları tabloda uygun olan kısma yazınız. potasyum, ayarlanması, Eritrositler Kan sıvısında ve Oksijen
kalsiyum, pıhtılaşma, (Alyuvarlar) vücut boşluklarında taşınması
magnezyum, savunma bulunabilen ve bir miktar
Büyük kan Küçük kan 1. Kanı oksijence zenginleştirmek. klor, savunmada görevli karbondioksit
dolaşımı dolaşımı bikarbonat) hücrelerdir. Kemik taşınması
2. Hücrelere oksijen taşımak. iliğinde ve lenf
3. Hücrelerdeki atık maddeleri boşaltım organlarına götürmek. bezlerinde üretilirler.
Özellikle bakteri
4. Kanın pH değeri yükselir. kaynaklı hastalıklarda
sayıları artar. Damar
5. Kanın pH değeri düşer. duvarından geçerek
dokular içerisine
6. Kandaki karbondioksiti azaltmak.
geçerek yabancı
maddelere karşı
7. Akciğer atardamarı ile başlar.
savaşır ve vücudu
8. Aort atardamarı ile başlar. korur. Çekirdek taşırlar.
Trombositler Kemik iliğinde sen- Kan pıhtılaş-
9. Kalp ile akciğer arasında gerçekleşir.
(Kan tezlenen küçük kan ması
10. Hücrelere besin taşımak. pulcukları) hücreleridir. Çekirdek
taşımazlar. Kanın pıh-
tılaşma mekanizmasın-
da rol oynarlar.

Görsel 1: Kanın yapısı

92 93
Hazırlayan: Fatma DEMİRAY