Page 44 - Felsefe 11 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 44
Kavram Öğretimi 25
FELSEFE 11
2. ÜNİTE : MS 2. YÜZYIL-MS 15. YÜZYIL FELSEFESİ > 2.2. MS 2. Yüzyıl-MS 15. Yüzyıl Felsefesinin Karakteristik Özellikleri >
MS 2. Yüzyıl-MS 15. Yüzyıl Felsefesinde İnanç ve Akıl İlişkisi
Kavram : İnanç, Hristiyan Felsefesi, İslam Felsefesi
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Sorgulama Becerisi
Çalışmanın Adı HRİSTİYAN VE İSLAM FELSEFESİNDE İNANÇ 30 dk.
Çalışmanın Amacı Hristiyan felsefesi ile İslam felsefesinin “inanç” kavramına yaklaşımlarını karşılaştırabilme.
Yönerge: Aşağıda yer alan bilgi kutularındaki açıklamaları okuyarak soruları cevaplayınız.
HRİSTİYAN FELSEFESİ
İnanç insan aklının Tanrı önünde alçakgönüllü olması, kibrini
Tertullianus
kırması demektir. Tanrı’nın sırlarına ulaşmaya kalkışmak, insan
(Tertulyanus):
aklının bir saygısızlığıdır, küstahlığıdır. Bu nedenle “Akılalmaz
olduğu için inanıyorum.”
Bilgi çeşitli önermeler ve çıkarsamalarla tanrısal gerçeğin ortaya
konulmasından ve kanıtlanmasından başka bir şey değildir. Aklı
Augustinus
doğru yola sokan inançtır, inanmadıkça anlayamayız. Bu nedenle
(Agistinus):
“Anlamak için inanıyorum.”
İnançla akıl birbirine karıştırılmamalıdır. Hakikati bilmek için
Anselmus araştırmaya inançla başlamalıdır. İnancın öğrettiği şeyin nedenini
(Anselmus): sormadan önce inanmak gerekir. İnancın öğrettiği her şey akılla
kanıtlanabilir.
İnanç ile akıl birbirinden kesin olarak ayrılmalıdır çünkü inancın
Aquinalı Thomas akıl, aklın da inanç alanında yapabileceği bir şey yoktur. Örneğin
(Akinalı Tamıs): dünyanın yedi günde yaratılmış olduğu dogması aklın ışığıyla asla
aydınlığa kavuşturulamaz. Bu nedenle “İnanayım diye biliyorum.”
İSLAM FELSEFESİ
İnanç İslam’ın temelidir ve akıldan önce gelir. Bununla birlikte dinin
Mâturîdî:
gereği gibi anlaşılabilmesi için Kur'an ve sünnete ek olarak akla da
ihtiyaç vardır.
İnancı aklileştirmek, onun özünü çarpıtmaktan başka bir şey
Gazâlî: değildir. İlahi meselelerin, ilahiyatla ilgili konuların çözümünde akıl
yetersizdir. Bir Müslüman için en doğru tutum, bu gibi konuların
çözümünde dinî açıklamaları kabul etmektir.
İnanç ile akıl arasında çelişki değil uyum söz konusudur. Dolayı-
Ibn Rüşd: sıyla insanlar akıllarını doğru kullandıklarında dinle uyumlu so-
nuçlara ulaşacaklardır. İnanç ile akıl arasında uzlaşmazlık olduğu
düşüncesi, din ve felsefenin mahiyeti konusundaki bilgi eksikliğin-
den kaynaklanır.
Gerçekleri bilmenin iki yolu vardır: filozofların yolu ve peygamber-
lerin yolu. Filozofların yolu akıl yoludur. Peygamberlerin yolu vahiy
El-Kindî:
yoludur ve bilgi kaynağı inançtır. Din ve felsefe gerçeğe ulaşma
yolları bakımından ayrılsa da amaçları ortaktır: gerçeğe ulaşmak.
41