Page 67 - Mantık 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

MANTIK 11

Çalışma No.: 5 Çalışma No.: 9
1. ☐ Seyirciler: Aaaaaa! 1. Başarı Kartı
☐ Kenan İMİRZALIOĞLU: Sicilya İtalya’dadır. -Mete okçuluk için çalıştı ve başarılı oldu. (ÖNCÜL)
☐ Kenan İMİRZALIOĞLU: Fakat, Sicilya yarımada mıdır? -Busenaz tek elle azmetti, çok çalıştı ve başarılı oldu. (ÖNCÜL)
☐ Yarışmacı: Coğrafi bilgim pek iyi değildir. Sicilya’nın yap-
tığı çağrışımlara göre akıl yürüttüm. -Kolay vazgeçmeyen azimli Busenaz Çakıroğlu çalıştı ve
☐ Yarışmacı: Sicilya deniz kenarındadır. başarılı oldu. (ÖNCÜL)
☐ Yarışmacı: İtalya’nın en bilinen yerlerinden birisidir. - Karatede efsane isim Eray Şamdan, sakatlığına rağmen
☐ Kenan İMİRZALIOĞLU: Sicilya bir yarımada değildir. çalıştı ve başarılı oldu. (ÖNCÜL)
☐ Kenan İMİRZALIOĞLU: Sicilya bir adadır. -İlkleri başaran Yasemin Adar çalıştı ve başarılı oldu. (ÖNCÜL)
☐ Yarışmacı: Ah be! Hatırladım. Nasıl akıl yürütmüşüm. - Güreşin efsanesi Taha Akgül, yarışmanın psikolojik sürecini
☐ Yarışmacı: Sağlık olsun. doğru yönetip çalıştı ve başarılı oldu. ÖNCÜL
☐ Kenan İMİRZALIOĞLU: Sağlık olsun. Başarılar dilerim. Dolayısıyla çalışan herkes başarılı olur. Siz de çalışın ve
başarılı olun. (SONUÇ ÖNERMESİ)
2. ÖNERMELER DOĞRU YANLIŞ Röportaj Kartı
İskandinavya bir yarımadadır. Çalışıp azmedenler başarır. (ÖNCÜL)
İber yarımadası İspanya’dadır. Mete çalıştı ve azmetti.(ÖNCÜL)
Sicilya bir yarımadadır. O hâlde Mete başardı. (SONUÇ)
İtalya bir yarımadadır. 2.
Ankara bir yarımadadır. Çıkarımlar sözel dil aracılığıyla yapılabilir. Sözel dilde de
ifadelerin önerme olma koşulu vardır. Ancak görsel üzerinde
3. Sicilya İtalya’dadır. önermeler oluşturulup onlara dayanılarak çıkarım gerçekleş-
Sicilya’nın yaptığı çağrışımlara göre akıl yürüttüm. tirilebilir.

Çalışma No.: 6 Çalışma No.: 10
1. Mantık önermelerin içerikleriyle ilgilenmemektedir. Öner- 1. Kararda analoji akıl yürütme yöntemi etkili olmuştur. Özel
melerin içerikleriyle, onların doğruluk veya yanlışlıklarıyla bir durumdan kendine özgü bir çıkarımda bulunmuştur.
ilgilenmek mantığın konusu dışındadır. Önermelerimizin 2. 1. Öncül: Koladaki kafein migren ataklarını tetikliyor.
içeriksel yönden doğru veya yanlış olmaları bilgi konusudur. 2. Öncül: Kahve kafein içerir.
Mantık içinse doğruluk ve yanlışlık terimlerinden anlaşılan
şey şudur: Bir önerme içerisinde yer alan iki kavram arasında Sonuç: O hâlde kahve migren ataklarını tetikler.
bir özdeşlik (kısmi özdeşlik) varsa o önerme doğrudur yoksa
yanlıştır. Örneğin “İnsan insandır.” Önermesinin doğruluğu,
bu önerme bir şeyin kendisiyle özdeşliğini ifade ettiğinden Etkinlik No.: 111
Çalışma No.: 1
dolayı mantıksal olarak önermenin formundan derhal çıka-
rılabilir. Fakat buna karşılık “Gül kırmızıdır.” önermesinin 1. Yönerge
doğruluğu gülün gerçekten de kırmızı olduğu deney, gözlem 1.
yoluyla denetlendikten sonra saptanabilir. Mantık alanı Argüman Çalışma Kâğıdı
içerisindeki bu doğruluk durumu paradoksların oluşturulabil- 1 2
mesinin önünü açmaktadır. “Kimyasal atıklar, İnsan faydasına geliştirilen
2. Paradokslarda öncüller ve bu öncüllere dayanan çıkarımlar Öncül solunum, deri ve teknoloji insan yaşamını
damar gibi yollarla
yapıldığında çıkarım kurallarına göre yapılmış olsa da çıka- vücuda girer.” kolaylaştırır.
rım gerçek dünyada gerçekleşememektedir. “Kimyasal atıklar Bilinçli toplumda insanlar
3. İnsanın düşünme şekli deneyim ve bilgilerine dayanır. Nesne- Öncül canlılara zarar verir.” birbirine yardımcı olur.
lerin kendine ait özellikleri o nesneden alındığında nesnenin “Kimyasal atıklar ne-
tanımı da doğruluğunu yitirir. Bu yüzden paradokslar açısın- Öncül deniyle ölen birçok Bilinçli yöneticiler kamuda
dan tanımlamalar sıklıkla kanıtlamalar için kullanılırlar canlı vardır.” insan faydasına hareket eder.
O hâlde “Kimyasal
atıklarla çevreyi “Böylece bu şehirdeki tüm
Çalışma No.: 7 Sonuç kirletenler canlıların engelliler konforlu bir yaşam
ölümünden sorum- sürer.”
Bu etkinlikte öğrencilerin kişisel özellikleri ile mesleklerin ludur.”
yapısında anlamlı bir yakınlık kurulup kurulamayacağının
denenmesi ve sonucunda bu durumun değerlendirilmesi 2. Yönerge
beklenmektedir. 1. Retorik ve argümanın ortak özelliği ikna temelli olmasıdır.
Retorik kanıta ve iyi nedene dayanmadan yapılırken argüman
da durum tam tersidir.
Çalışma No.: 8
1. Tutarsızlık aynı konu hakkında birbirine zıt açıklamaların Çalışma No.: 12
olması olarak tarif edilebilir. Tabloda verilen açıklamalarda
bir yandan olumlu katkılar bir yandan da olumsuz katkılar
ifade edilmektedir. 1. Cevap öğrenci çalışmalarına göre farklılık gösterebilir.
2. Öğrencilerin konuya dair kendi örneklerini vermeleri beklen-
mektedir.
Çalışma No.: 13
3. Bir konu hakkında ifade edilen bilgilerin tutarsızlık barındır-
ması bilgilere olan güvenin azalmasını doğurur. Bu bilimsel 1. Cevap öğrenci çalışmalarına göre farklılık gösterebilir.
bir yaklaşımda hata olarak ifade edilebilir. Güncel yaşamda
ise tutarsızlık.
64