Page 173 - sosyoloji

SOSYOLOJİ 11

3. Olası cevaplar:
Çalışma No.: 52
Toplumsal bütünleşme “biz duygusunun” toplum düzeyine
1. Yönerge: taşınmasıdır. Bu anlamda toplumsal bütünleşme, toplumdaki
1. Olası cevap: grupların kendi birliği hakkındaki varlık bilincinin toplumdaki
bütünleşmeyi bozmayacak şekilde oluşmasıdır. Ulusal günler-
Temel insani ihtiyaçların karşılanması, ekonomi, barınma, de düzenlenen fener alayları ve kutlamalar, orman oluşturmak
güvenlik, istihdam, sağlık, eğitim, demokrasi, sağlıklı yaşam, amacıyla toplu fidan dikimi, yurt dışında yaşayan vatandaşlar-
ekosistem sürdürülebilirliği ve manevi değerler etrafında top- la devlet yetkililerin büyük bir organizasyonla yemek yemesi
lanabilme toplumsal gelişmenin bazı göstergeleridir. gibi örnekler toplumsal bütünleşme örnekleri olarak görüle-
Ekonomik kalkınma ve imkânların artması diğer alanlardaki bilir.
gelişimi de tetiklemektedir. Ancak bunun için ekonomik ya-
tırımların doğru, etkin ve verimli bir biçimde kullanılması Çalışma No.: 54
önemlidir.
Ekonomiye bağlı olarak eğitim, sağlık, ulaşım ve iletişim gibi 1. Yönerge:
somut alanlarda sağlanan ilerlemeler toplumsal gelişmeyi sağ- 1. Olası cevap:
lamaktadır. Ancak manevi kültür öğelerinin de toplumsal yapı • Ana Neden: Küreselleşme ve tüketim kültürünün etkisi
içerisinde korunması gerekmektedir. Bu anlamda kültür ve
manevi değerler eğitim yoluyla gelecek kuşaklara aktarılmalı Alt Neden: Sembolik tüketim
ve korunmalıdır. Alt Neden: Kontrolsüz kredi kartı kullanımı ve borçlanma
2. Olası cevaplar: • Ana Neden: İnsan hak ve özgürlüklerinin kısıtlanması
Toplumsal gelişme göstergeleri birbirine bağlıdır. Bir alandaki Alt Neden: Anomi
gelişmeler diğerlerini de etkiler. Ekonomik kalkınma; temel Alt Neden: Güvensizlik
insani ihtiyaçları karşılamaya, yaşam kalitesini geliştirmeye
ve sürdürmeye uygun bir ortam hazırlama kapasitesidir. Bu • Ana Neden: Toplumsal tabakaların farklılaşması
kapasitenin artışı diğer alanlardaki gelişmeleri doğrudan et- Alt Neden: Eşitsizlik
kilemektedir. Alt Neden: İşsizlik
2. Yönerge: • Ana Neden: Millî birlik bilinci ve vatanseverlik duygusu-
1. Olası cevap: nun zayıflaması
• Türkiye‘de eğitim harcaması her yıl artmaktadır. Alt Neden: Toplumsal uyumun bozulması
• Öğrenci başına eğitim harcaması her yıl düzenli olarak art- Alt Neden: Toplumsal bütünleşmenin bozulması
maktadır. • Ana Neden: Demokratik kurumların yetersizliği ve farklı-
Toplumsal gelişmenin en önemli göstergelerinden birisi eği- lıklara saygı
timdir. Toplumsal gelişmeyi sağlayacak alanlarda yapılacak Alt Neden: Şiddet
çalışmaların odak noktasında insan vardır. Eğitim insanın Alt Neden: Suç
doğru bir biçimde donatılması için en önemli alandır. • Anan Neden: Yabancılaşma
2. Olası cevaplar: Alt Neden: Yalnızlık ve bireyselleşme
Vatandaşlarına yeterli, eşit, kaliteli bir eğitim veremeyen top-
lumların gelişme göstermesi ve ilerleme sağlaması zor görün- Alt Neden: Toplumsal değerlerden uzaklaşma
mektedir. Böyle toplumlar ekonomik kaynakları doğru biçim- 2. Olası cevaplar:
de kullanamaz. Bu toplumlar kalifiye iş gücü ve iyi yetişmiş Toplumsal tabakaların farklılaşması: Beyaz yakalılar olarak
insan sıkıntısı çeker. Bu durumda beyin göçü kaçınılmaz hale adlandırılan hizmet sektöründe çalışanlar sanayide çalışanlara
gelir. göre sayıca artarak yeni orta sınıfı oluşturmaktadır.
Kaliteli eğitimin yokluğu ekonomik gelirin eşit biçimde da- İnsan hak ve özgürlüklerinin kısıtlanması: Demokrasi ile yö-
ğıtılmasını engelleyebilir. Bu durum toplumsal yapıdaki bo- netilen insan hak ve özgürlüklerinin gözetildiği bir toplumda
zulmaları beraberinde getirebilir. Eğitimi yetersiz toplumlar, birlik ve beraberlik içinde yaşanabilir.
kültürel emperyalizme açık hale gelir. Millî kültürünü gelecek Örgütlenmenin yetersizliği: Toplumsal değişimin getirdiği
kuşaklara aktaramaz. Bu da toplumsal bütünlüğün bozulma- yeni toplumsal yaşam biçimine uygun bir iş bölümü örgütlen-
sına yol açar. mesinin gerçekleştirilememesi sonucu ortaya çıkar. Örneğin
kreşler, çekirdek ailenin çalışan fertleri için bir görevi yerine
Çalışma No.: 53
getirmektedir.
1. Tabloda mana etrafında bütünleşme örneklenmiştir. Mana Millî birlik bilinci ve vatanseverlik duygusunun zayıflaması:
etrafında bütünleşme, maddi olduğu kadar manevi bakımdan Toplumsal birlik ve beraberlik duygularının zayıflaması ile
da toplumu bütünleştirir. Tabloda birlik ve beraberlik haber- toplumsal bütünleşme zarar görür. Toplumsal ilişkiler, norm-
lerinin diğer haberlere göre daha yoğun olması dış tehditler lara uyum zayıflar ve toplumda suç ve anomi görülmeye baş-
karşısında mana etrafında bütünleşmeyi örneklemektedir lar.
2. Olası cevap: Demokratik kurumların yetersizliği ve farklılıklara saygı: De-
Millî Mücadele Döneminde toplumun birlik ve beraberliğini mokratik kurumlara güvenin sarsılması nedeniyle demokrasi-
nin işleyişinde aksamalar ortaya çıkar.
sağlamada çok önemli bir rol üstlenen basın, mevcut şartlar
içerisinde Anadolu’da tarihsel sürecin hiçbir döneminde ola- Küreselleşme ve tüketim kültürünün etkisi: Dinî bayramlarda
mayacak kadar gelişim göstermiştir. Bu dönemde basınla ye- aile büyüklerini ziyaret etmek yerine tatil bölgelerine gidilme-
rel kamuoyu oluşturulurken aynı zamanda ulusal kamuoyu da si tüketim kültürünün etkisine bir örnektir.
oluşturulmuştur. Anadolu basını, Millî Mücadele Dönemi’nde Yabancılaşma: Yabancılaşmış birey kendi yaşamını etkileyen
toplumun her kesimine hitap etmiş ve savaşın sözcülüğünü koşullar üzerinde etki sahibi olamayan, toplumsal yaşamı dü-
yapmıştır. Bu durum birlik ve beraberliğin oluşmasına önemli zenleyen kurallara inanmayan, toplumsal değerleri önemse-
katkılar sunmuştur. Basın, haberlerin halka duyurulması, hal- meyen ve kendinden uzaklaşan bireydir.
kın miting ve diğer toplantılara katılımı gibi olaylarda olağa- Anomi: Sosyal normların bulunmamasından kaynaklanan en-
nüstü durum yaşayan Türk toplumunun bütünleşmesini, birlik dişe ve yılgınlık hissi.
olmasını sağlama gibi önemli görevler üstlenmiştir. Mevcut
durumun tartışılması, siyasi ve askerî durumların halka duyu-
rulmasında önemli rol oynamıştır.
170