Page 178 - sosyoloji

SOSYOLOJİ 11

2. Olası cevaplar: 3. Yönerge:
Küreselleşmenin sadece olumsuz etkileri yoktur. Sürecin hem
olumlu hem de olumsuz sonuçları bulunmaktadır. Örneğin 1. Olası cevap:
olumlu anlamda insan hakları, eşitlik, adalet, barış gibi ilke- Kültürel yapımızda yozlaşmanın var olduğu söylenebilir.
lerin yayılması ve benimsenmesi artmıştır. Küresel kültürün Günlük yaşantıda bunun kanıtları mevcuttur. Moda olarak
yaygınlaşmasıyla az gelişmiş ülkelerde teknolojik alanda gelen her yenilik bir süre sonra kültürel ögelere yansımakta-
yenileşmenin sağlanması ise olumlu bir sonuç olarak görül- dır. Örneğin, giyim kuşam, müzik, resim, üretim ve tüketim
mektedir. araçları gibi ürünler kültürel yapımıza etki etmektedir. Yaşa-
3. Olası cevap: dığımız çağda kültürel transferlere engel olmak mümkün de-
ğildir ama bir kültürün diğer kültürleri yok etmesine kayıtsız
Aynı oranda etkilenmemektedirler. Bunun nedeni aralarında kalınmamalıdır. Farklı kültürler dünyayı zenginleştirmekte ve
ekonomik, toplumsal ve teknolojik farklılıkların olmasıdır. güzelleştirmektedir. Millî kültürler ait olduğu toplum tarafın-
4. Olası cevap: dan mutlaka yaşatılmalı, kültüre ait ögeler kuşaktan kuşağa
aktarılmalıdır. Eğitim bu konuda en önemli rolü üstlenmelidir.
Çift yönlü, yani karşılıklı bir etkileşim vardır. Fakat bu sü- Öğretim programları hazırlanırken milli kültüre ait değerler
reçte, yerel kültürler küresel kültürden daha fazla etkilenmek- uygun konu başlıkları altında yerini almalıdır. Ahmet Hamdi
tedirler. Kültürel temas, yayılma gibi etkenlerle küreselleş- Tanpınar bu durumu şu şekilde dile getirmiştir: “Değişerek
me yerel farklılıkları ortaya çıkarmakta, kültürleri değişime gelişmek ve gelişerek devam etmek.” Hem gelişmeye devam
uğratabilmektedirler. Daha önce yerelde anlamlı olan ögeler edeceğiz, hem de kültürümüzle yaşamayı öğreteceğiz.
anlamını kaybedebilmektedirler. Örneğin batı kültürünün ül-
kemizde beslenme alışkanlıklarına, giyinme tarzına, evlenme
ve düğün şekillerine etkisi oldukça büyüktür. İnsanlar tek bir Çalışma No.: 66
kültüre küresel kültüre yönlendirilmektedirler. Küresel kül-
türün yerele etkisinin daha çok bulunmasına rağmen, yerel 1. Olası cevaplar:
kültürlerin de küresel kültürü etkileyen pek çok değerleri ve Futbolun dünyada çok büyük bir ekonomik değere sahip
alışkanlıkları bulunmaktadır. Örneğin Japon toplumunun ça- oluşu, ister istemez herkesin futbola yönelmesine ve belirli
lışkanlığı, iş disiplini ve sorumluluk anlayışı küresel dünyada çevreler tarafından da futbola yönlendirme gayretine sebep
da kabul görmektedir. olmaktadır. Karikatürde satranç oynayan gençlerin önlerinden
satranç tahtası alınarak, onları da futbol dünyasına dâhil etme
çabası anlatılmıştır.
Çalışma No.: 65
2. Günümüz futbol anlayışı, kültürel emperyalizmden payına
1. Yönerge: düşeni almıştır. Televizyonla geniş kitlelere ulaşması ekono-
mik anlamda büyük bir sektör hâline gelmesini sağlamıştır.
1. Kültürleşme kavramının örnekleri günlük yaşamda sıkça gö- Futbol bütünleştirici yönüyle insanlığın ilerlemesine kültürel
rülmektedir. Evlenme merasimleri, düğünler, taziye gelenek- bir katkı sunarken aynı futbol Batı yaşam tarzını diğer kültür-
leri günümüzde yeniden yapılanmış ve başka kültürlere ait lere empoze etmekten geri durmamaktadır. Bu kadar geniş bir
örneklerle bütünleşmiştir. İletişim araçları kültür alışverişini kitleye nüfuz eden futbol böylece toplumların kültürlerine etki
kolaylaştırmış ve süreci hızlandırmıştır. Sosyal medya uygula- edebilen bir hâle bürünmüştür.
maları, küreselleşmiş dünya örneklerini sürekli yaymaktadır.
Fast food türü beslenme özellikle yeniliklere daha açık olan 3. Gündelik hayatın getirmiş olduğu olumsuzlukları ortadan kal-
gençler arasında yaygınlaşmıştır. Hamburger, kola ve kot Ba- dırmada özellikle kitle iletişim araçları etkin rol oynamaktadır.
tı’dan başlayarak Doğu’ya doğru hızla yayılmış ve kültürel Bir kitle iletişim aracı olarak televizyonun ve dijital medya-
yapılarda kültürleşme örneği olarak yer almıştır. nın, gündelik hayatın her alanına müdahil olması ile birlikte
kültür, eğlencenin bir parçası hâline gelmeye başlamıştır. Te-
2. Yönerge: levizyon ve dijital medya gündelik hayatın hemen her alanını
popülerleştirmekte ve magazinleştirmektedir.
1.
Kültürel Yozlaşma Türleri Toplumsal Alanlar Batı kökenli yeni televizyon programları, yarışmalar, yeni di-
Gerçekçi olmayan vaatler Mesleki yozlaşma ziler toplumsal hayata girmekte ve gündelik hayattaki bireysel
planları doğrudan etkilemektedir. Bireyler günlük planlarını
Mimari yapılaşmanın yaban- Hileli mal üretmek yayın saatlerine göre davranışlarını düzenlemektedir. Benzer
cılaşması Ana dil yerine yabancı şekilde dijital medya toplumsal ve bireysel hayatı şekillendir-
kelimelerin kullanımı mekte ve tahakküm altına almaktadır. Televizyonun ve dijital
İkiyüzlülük Politik yozlaşma medyanın az gelişmiş ülkelerdeki yerellikleri doğrudan etki-
Adam kayırmaca Gerçekçi olmayan vaatler lediği ve sürecin yerel kültürleri yok etme durumu ile karşı
Adam kayırmaca karşıya bıraktığı görülmektedir.
Deneysel olana karşı olmak Kamu bilgilerini sızdırmak
Hileli mal üretmek Zimmet Çalışma No.: 67
Sanatsal yozlaşma
Kamu bilgilerini sızdırmak Mimari yapılaşmanın 1. Yönerge:
Sanat eserine karşı hoşgörü- yabancılaşması 1. Türklerin isimlerinin değiştirilmesi, camilerin kapatılması,
süz olmak Yapılmış eserlere karşı Türkçe’nin konuşulmasının yasaklanması gibi yaptırımlar uy-
hoşgörüsüz olmak
Mahremiyete saygısızlık Musiki ve resme yaban- gulanan bu asimilasyon politikalarından bazılarıdır. Bu yaptı-
rımlara maruz kalan insanlar, yaptırımlar karşısında direnişe
Ana dil yerine yabancı keli- cılaşma geçtiklerinde ya canlarından olmuşlar ya da Belene isimli bir
melerin kullanımı Ahlaki yozlaşma kampa kapatılarak eziyet ve işkence görmüşlerdir.
İkiyüzlülük
Musiki ve resme yabancı- Mahremiyete saygısızlık 2. Kırcaali’de yaşananları yatılı okulda televizyondan öğrenen,
laşma Aldatmak siyasi yöneticilerin baskısıyla ismi değiştirilen Naim, yapılan-
Aldatmak Tevazunun azalması lara karşı tepkisiz kalmama kararı almıştır. Naim, Halter spo-
Bilimsel yozlaşma runda dünyanın en iyileri arasına girerek, uluslararası arenada
Zimmet Deneysel olana karşı bilinmeyen bu zulüm ve baskıyı tüm dünyaya duyurmak için
Tevazunun azalması olmak mücadele etmiştir.

175