Page 48 - TARİH 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

22
TARİH 11

4. ÜNİTE : DEVRİMLER ÇAĞINDA DEĞİŞEN DEVLET-TOPLUM İLİŞKİLERİ>4.4 Osmanlı Devleti’nde Demokratikleşme Hareketleri
Kavram : Islahat
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi

Çalışmanın Adı ISLAHAT FERMANI 20 dk.
Çalışmanın Amacı Islahat Fermanı’nın önemini kavrayabilme.

1.Yönerge: Metinden hareketle soruları cevaplandırınız.

Görsel 1

ISLAHAT FERMANI

Osmanlı Devletinin gerileme döneminde batılı devletlerin baskıları sonucu yapılan yeniliklerden biri
de yönetim, askerî, ekonomik, eğitim ve daha pek çok alanı kapsayan Islahat Fermanı düzenlemeleri
olmuştur. Batılı devletlerin, Osmanlı tebaası Müslümanlarla gayrimüslimler arasında bazı siyasî ve
hukukî farklılıkların bulunduğunu ileri sürerek daha köklü yeniliklerin yapılmasını istemeleri sonucun-
da Sultan Abdülmecid döneminde 18 Şubat 1856 yılında ilan edilen Islahat Fermanı Osmanlı tari-
hinde önemli bir yere sahiptir. Gayrimüslimleri Müslümanlarla eşit hale getirecek bu ferman, yabancı
devletleri himaye bahanesiyle Osmanlı İmparatorluğu’na karışmaktan mahrum bırakacak, “Osman-
lılık” fikrinin doğması için olumlu bir zemin hazırlayacak, milliyetçilik akımının tesirlerini azaltacaktı.
Diğer taraftan Osmanlı İmparatorluğu, toprak bütünlüğünü korumanın yanında, bir Avrupa devleti
olarak kabul görmek istiyordu. Ancak Islahat Fermanı ve sonrasında yapılan düzenlemelerle Os-
manlı tebaası olan Hristiyanlar, modern dünyada azınlıkların sahip oldukları hakları elde etmişler; fa-
kat bu kazanımlarını, düşünce ve gelişme alanlarında önemli açılımlar yapma yönünde kullanmaktan
ziyade, siyasî amaçları için kullanmışlardır. Dolayısıyla tüm bu çabalar boşa gitmiş, dahası birlikteliği
güçlendirmesi beklenen ıslahatlar Osmanlı Devleti’nin dağılma sürecini hızlandırmıştır.

1. Islahat Fermanı’nın ilan edilme nedenleri neler olabilir?

2. Islahat Fermanı’nın Osmanlı Devleti’ne etkileri neler olmuştur?

45