Page 6 - Kimya 10 | 2.Ünite

Karışımlar
NELER KAZANILACAK? Karışımlar niteliklerine göre sınıflandırılırken

a) Homojen ve heterojen karışımların ayırt edilmesinde belirleyici olan özellikler açıklanacak,
b) Homojen karışımların çözelti olarak adlandırıldığı ve günlük hayattaki çözelti örnekleri öğrenilecek,
c) Heterojen karışımlar, dağılan maddenin ve dağılma ortamının fiziksel hâline göre belirlenecek,
) ç Karışımlar çözünenin (dağılanın) tanecik boyutu esasına göre sınıflandırılacaktır.

2.1.1. KARIŞIMLARIN SINIFLANDIRILMASI

Görsel 2.1.1: Akarsu, toprak ve hava karışımdır.
Maddeler doğada genellikle karışımlar (saf olmayan maddeler)
BİLİYOR MUSUNUZ? hâlinde bulunur. Görsel 2.1.1ʼdeki su, toprak, hava karışımlara örnek
Aynı cins taneciklerden verilebilir. Günlük hayatta kullanılan şurup, kolonya, tuzlu su, alaşım-
(atom, molekül...) oluşan lar, seramik, cam ve bazı plastikler de karışımdır.
maddelere saf madde denir. Saf Saf maddeler farklı oranda karıştırılarak istenilen özellikte karışım-
maddeler hâl değişim anında lar oluşturulabilir. Karışım oluşturmadaki temel şart karıştırılan mad-
heterojen görüntüye sahip ola- delerin kimyasal tepkimeye girmemesidir. Karışımların içindeki isteni-
bilir. Homojen görüntüye sahip len maddeler fiziksel yöntemlerle ayrılarak saf maddeler elde edilebilir.
maddelerin hepsi saf değildir. İki veya daha fazla saf maddenin kendi kimliğini koruyacak şekil-
Elementler, bileşikler ve çözelti- de rastgele oranlarda birleşmesiyle oluşan madde topluluğuna karışım
ler homojendir. denir. Karışımı oluşturan saf maddelere bileşen denir. Bileşen madde-
ler element veya bileşik olabilir. Karışımlar oluşurken bileşenler arasın-
da kimyasal bağ oluşmaz. Bileşenlerin kimyasal özellikleri değişmez-
ken karışımın kaynama noktası ve erime noktası gibi fiziksel özellikleri
değişiklik gösterebilir. Örneğin saf suyun 1 atmosfer basınçta kaynama
o o
noktası 100 C iken tuzlu suyun kaynama noktası 100 Cʼtan yüksektir.
Karışımlar görünüş olarak birbirinden farklı olabilir. Hava saydam-
dır, toprak gibi bazı karışımlar ise değildir. Deniz suyu tek fazlı (homo-
jen), hava ve kum ile karışarak beyaz köpükler hâlinde sahile vuran
dalgalar çok fazlı (heterojen) karışıma örnektir (Görsel 2.1.2).
Görsel 2.1.2: Sahile vuran köpükler
heterojen karışımdır.

94