Page 8 - Kimya 9 | 2. Ünite

Atom ve Periyodik Sistem

BOHR ATOM MODELİ

Görsel 2.1.8: Havai fişek şöleni
Havai fişeklerden (Görsel 2.1.8) yayılan renkli ışıklar nasıl olu-
şur? Alevin üzerine bir miktar yemek tuzu döküldüğünde alev ren-
gi sarıya dönüşür. Alev renginin sarıya dönüşmesi ve havai fişekler-
de görülen renkli ışıkların nedeni farklı elementlerin ısıtıldıklarında
farklı frekanslarda ışın yaymasıdır. Kalsiyum ve stronsiyum bileşikleri Potasyum Sodyum
alevin rengini kırmızı, bakır bileşikleri yeşil, potasyum bileşikleri me-
nekşe rengine dönüştürür (Görsel 2.1.9).
Elementlerin alev rengi üzerinde yaptığı değişiklikler (alevin ren-
gini farklı renklere dönüştürmesi) maddeler için ayırt edici bir özel-
Görsel 2.1.9: Sodyum ve potasyu-
liktir. mun alev rengi
Platin tel alev rengi gözlemlenecek çözeltiye daldırılarak aleve
tutulduğunda çözeltideki atomlar alevden ısı alır. Bir maddenin ısı
enerjisini almasına absorbsiyon (soğurma), aldığı enerjinin bir kıs-
mını ışıma olarak geri yaymasına emisyon (yayma) denir.
Beyaz ışık cam prizmadan geçirilirse kırmızıdan mora kadar renk-
leri içeren gökkuşağında gördüğümüz renk tayflarını oluşturur (Gör-
sel 2.1.10). Yüksek sıcaklığa kadar ısıtılan maddelerin yaydığı bu ışın-
lar, prizmadan geçirilirse değişik açılarla kırılarak farklı renkleri içe-
ren çizgiler oluşturur. Bu çizgilere ışık spektrumu adı verilir.
Her maddenin ışık spektrumu birbirinden farklıdır ve ışık spekt- Görsel 2.1.10: Beyaz ışığın cam
prizmadan geçiril-
rumları atomun yapısı hakkında bilgi verir.
mesi
Niels Bohr (Nils Bor) hidrojenin spektrumunu (Görsel 2.1.11) in-
celeyerek yeni bir atom modeli ortaya atmıştır.

a)

b)
Görsel 2.1.11: a) Hidrojenin absorbsiyon spektrumu b) Hidrojenin emisyon spektrumu
61