Page 9 - Kimya 9 | 2. Ünite

Atom ve Periyodik Sistem
Yörüngeli model olarak da bilinen (Görsel 2.1.12) Bohr atom
modeline göre
• Elektronlar çekirdekten belirli uzaklıkta ve belirli enerjiye sahip
yörüngelerde bulunur. Bu yörüngelere; enerji düzeyi (seviyesi),
katman veya kabuk denir.
• Enerji düzeyi bir tam sayı ile belirtilir. Çekirdeğe en yakın ener-
ji düzeyi 1 olmak üzere n = 1, 2, 3, 4... sayı veya K, L, M, N... gi-
bi harflerle ifade edilir. Çekirdeğe en yakın kabuk minimum, en
uzaktaki kabuk maksimum enerjiye sahiptir.
Görsel 2.1.12: Bohr (yörüngeli) • Elektronun çekirdeğe en yakın en düşük enerjili hâline atomun
atom modeli temel hâli denir (Görsel 2.1.13). Temel hâlde atom kararlıdır ve
ışın yaymaz.
• Elektronun dışarıdan enerji alarak daha yüksek enerji düzeyine
geçmesine atomun uyarılmış hâli denir (Görsel 2.1.14). Atom
uyarılmış hâlde kararsızdır. Kararlı olmak için düşük enerjili te-
mel hâle geçer. Temel hâle geçerken aldığı enerjiyi ışıma olarak
geri verir.
• Yayılan ışığın enerjisi, iki enerji düzeyi arasındaki enerji farkına
eşittir. Işığın enerjisi,
ΔΕ = E yüksek – E düşük
olarak hesaplanır.

a) Absorbsiyon

b) Emisyon

Görsel 2.1.13: Hidrojen atomunun temel hâli Görsel 2.1.14: Hidrojen atomunun a) absorbsiyon
b) emisyon hâli

Günümüzden Bohr Atom Modeline Bakış
+ 2+
Bohr atom modeli tek elektronlu atomların ( 1 H , 2 He , 3 Li gibi)
davranışını kolayca açıklarken çok elektronlu atomların davranışını
açıklamada yetersiz kalmıştır.
Bohr atom modelinde bahsedildiği gibi elektronların yeri tespit
edilemez. Ancak modern atom teorisine (bulut modeli) göre elekt-
ronların bulunma olasılığının yüksek olduğu bölgelerden bahsedile-
bilir. Bu bölgelere elektron bulutu (orbital) denir. Elektronun davra-
nışını açıklaması bakımından modern atom teorisi oldukça önemlidir.

62