Page 22 - Mantık | 1.Ünite

ÖĞRENELİM - UYGULAYALIM

l Aşağıdaki açıklamaları okuyup kutucuklarda verilen tanımları karşılayan kavramları ilgili
boşluklara yazınız.

Eleştirel Düşünme ve Akılcı Tartışma
Mantığın pratik yaşamdaki işlevi özellikle eleştirel düşünme ve akılcı tartışma biçiminde ortaya çıkar.
Eleştirel düşünme, bir konuyu birden çok yönü ile ele alıp irdelemektir.

Eleştirel düşünmede eleştiride bulunan kişi, kendisinin veya başkalarının ileri sürdüğü önermeleri kabul
etmeden önce bunların doğru olup olmadıklarını denetleyip yanlış olduğu kesinleşenleri reddeder.

Eleştirel düşünme, kişinin kendi düşüncesini eleştirmesi biçiminde gerçekleşebildiği gibi kişiler arası
tartışmalarda da ortaya çıkabilir. Eleştirel düşünmede ispatlar, duygulara ve ön yargılara değil akıl ilkelerine
ve bilimsel yöntemle elde edilmiş bilgilere dayanır. Eleştirel düşünce, güvenilir olmayan ve yeterince
belgelenmemiş bir iddiayı kabul etmez.

Tartışma ise iki veya daha fazla kişinin belli bir konuda farklı görüşlerini savunmasıdır. Bir tartışma,
genellikle belli bir konu ile ilgili bir soruyla başlar. Örneğin “Düzensiz beslenme ekonomik yetersizlikten mi
kaynaklanıyor?” sorusunu tartışan farklı kişilerin birbiri ile bağdaşmayan cevaplar vermeleri durumunda bu
soru ile ilgili bir tartışma çıkar. Savunma ve eleştirilerden oluşan tartışma, anlaşmazlık ya da görüş birliğine

varılmasıyla sonuçlanabilir.

Akılcı tartışma, tartışmanın akıl ilkelerine uygun olarak yürütüldüğü , tartışmacıların doğruya erişmeyi

ve yanlıştan kaçınmayı amaçladıkları tartışmadır. Bu tartışma türünde kendi görüşüne yapılan eleştirilerin
doğru olduğunu gören tartışmacı, görüşünden vazgeçer. Ayrıca tartışmacı, karşı görüşe yaptığı eleştirilerin
haksız olduğunu görürse o görüşe karşı çıkmaktan vazgeçer.

Mantığın eleştirel düşünme ve akılcı tartışma alanına uygulanması tartışma mantığını ortaya
çıkarmıştır. Tartışma mantığında sorular ve sorulara verilen bilgiye dayalı cevapları önemlidir.

Mantığın eleştirel düşünme ve akılcı tartışma İki veya daha fazla kişinin belli bir konuda
alanına uygulanması. farklı görüşleri savunması.

Bir konuyu birden çok yönü ile Tartışmacıların doğruya erişmeyi ve yanlıştan
ele alıp irdeleme. kaçınmayı amaçladıkları tartışma.

Eleştirel Düşünme

32