Page 2 - Seçmeli Psikoloji | 3.Ünite

3. ÜNİTE

3. ÜNİTE ÖĞRENME, BELLEK, DÜŞÜNME

NELER ÖĞRENECEKSİNİZ?
• Bu ünitede öğrenilmiş davranışı öğrenilmemiş davranıştan ayırt edeceksiniz. Öğrenme türlerini ken-
di yaşantınızla ilişkilendirip öğrenmeyi etkileyen etkenleri ve öğrenme stratejilerini kavrayacaksınız.
• Hayat boyu öğrenmenin önemini anlayacaksınız. Farklı bellek türlerini ve belleğin temel işlevlerini
öğreneceksiniz.
• Düşünmenin yapı taşlarını, dilin düşünmedeki rolünü ve doğru karar vermede irdelemenin önemini
kavrayacaksınız. Zekâ türlerini öğrenerek bireyin yaşamında zekânın ve yaratıcılığın etkisini analiz
edeceksiniz.

3.1. ÖĞRENME

KONUYA HAZIRLIK

”Armut dibine düşer.” atasözünü öğrenme ile ilişkilendirerek yorumlayınız.

Tekrar ve yaşantılar sonucunda davranışta meydana gelen kalıcı değişikliğe öğrenme denir.
Bu tanımda dikkat edilmesi gereken noktalar aşağıda belirtilmiştir.
• Öğrenme davranışta bir değişikliktir. Bu değişiklik iyiye ya da kötüye doğru olabilir. Örneğin çocuk
düzenli ya da dağınık olmayı öğrenebilir.
• Bir davranış değişikliğinin öğrenilmiş olması için süreklilik göstermesi gerekir. Ateşli bir hastalık, ilaç ya
da bağımlılık yapan maddelerin etkisiyle oluşan geçici davranış şekilleri öğrenme değildir.
• Öğrenme tekrar ve yaşantılar sonucunda ortaya çıkar.
Refleksler, içgüdüsel, dürtüsel ve homeostatik davranışlar doğuştan geldiği için öğrenilmiş davranış olarak
kabul edilmez.
Refleks, uyarıcılara karşı verilen ani ve istemsiz tepkidir. Örneğin karanlıkta göz bebeğinin büyümesi reflekstir.
İçgüdü türe özgü olan, doğuştan gelen ve neden yapıldığı organizmanın kendisi tarafından da bilinmeyen
davranışlardır. Örneğin kuşların V şeklinde göç etmesi, örümceğin ağ örmesi içgüdüseldir (Görsel 3.1).

Görsel 3.1: Kuşlarin V şeklinde göç etmesi

Dürtü, fizyolojik ihtiyaçlardan kaynaklanan ve organizmayı harekete geçiren güçtür. Örneğin açlık, susuzluk,
uyku vb. iç dürtüdür.
Homeostatik davranışlar; vücuttaki oksijeni, suyu, kandaki şeker oranını ve beden ısısını belirli bir seviyede
dengede tutmaya yarayan bilinçsiz davranışlardır. Örneğin üşüme ya da üşüyünce titreme öğrenilmiş davranış
değildir.

84 ÖĞRENME, BELLEK, DÜŞÜNME