Page 6 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 5.Ünite

II. DÜNYA SAVAŞI SÜRECİNDE TÜRKİYE VE DÜNYA

ABD gibi askerî ve ekonomik gücü yüksek olan bir devlet ile SSCB gibi
insan kaynakları ve coğrafyası çok geniş, iklimi sert olan bir devleti savaşa
sürüklemek Almanya ve Japonya açısından savaşın seyrini değiştirdi.
Savaşın üçüncü aşaması ise 1943-1945 yılları arasında yaşandı. 1943 yılında
Alman kuvvetlerinin Stalingrad Kuşatması kırıldı. Çok sayıda Alman askeri,
Sovyet ordusuna esir düştü. Alman kuvvetleri geri çekilmeye başladı. Mütte-
fik devletler, Kuzey Afrika’yı ele geçirdikten sonra İtalya’yı savaş dışı bırak-
mak amacıyla 10 Temmuz 1943’te Sicilya’ya çıkarma yaptılar. Başarısızlığa
uğrayan Mussolini iktidardan düştü ve hapsedildi. Ulusal Faşist Parti kapa-
tıldı ve İtalya savaştan çekildi. 6 Haziran 1944’te ABD ve İngiliz kuvvetleri;
yüz elli altı bin asker, beş bin gemi ve on bin uçakla Manş Denizi’ni geçerek
Fransa’nın Normandiya sahiline çıkarma yaptı. Başarıyla gerçekleştirilen çı-
karma harekâtından sonra Müttefik orduları hızla ilerleyerek Fransa, Belçika
ve Hollanda’yı Alman işgalinden kurtardı.
Almanya’nın doğusundan SSCB’nin, batısından da Amerikan ve İngiliz
kuvvetlerinin saldırıları sonucu Müttefikler başkent Berlin’e kadar ilerlediler.
Müttefik askerlerinin başkanlık binasına yaklaştıkları sırada Hitler, intihar
ederek hayatına son verdi (30 Nisan 1945). 7 Mayıs 1945’te Alman delege-
leri Reims (Rems) kentinde, Almanya’nın kayıtsız şartsız teslim oluşunun
belgesini imzaladı. Böylece Avrupa’da II. Dünya Savaşı resmen sona erdi.

5. 1. 3. Birleşmiş Milletler Teşkilatının Kuruluşu

Sıra Sizde
Hiroşima ve Nagazaki’ye atılan atom bombalarının II. Dünya
Savaşı’ndaki rolünü tartışınız.
I. Dünya Savaşı sonrasında barışı korumak ve sürdürmek amacıyla Millet-
ler Cemiyeti kurulmuş fakat Cemiyet büyük devletlerin etkisi altında kalarak
tarafsızlığını koruyamamış, devletler arasındaki sorunları çözmede yetersiz
Bilgi Notu kalmış ve II. Dünya Savaşı’nın çıkmasına engel olamamıştı. Savaş sırasın-
da ABD ve İngiltere, 14 Ağustos 1941’de Atlantik Bildirisi yayınladılar. Bu
6 Ağustos 1945’te Enola Gay (gay) bildiride yer alan hükümler daha sonra Birleşmiş Milletler Antlaşması’na
isimli savaş uçağı ile Hiroşima’ya, temel olmuştur. Amerika’nın savaşa girmesi üzerine tekrar bir araya gelen
üzerinde Little (lidıl) Boy (Küçük
Çocuk) yazan, ilk atom bombası ABD Başkanı ile İngiltere Başbakanı arasında yapılan görüşmeler sonucun-
atılmış ve ilk anda 70.000 kişi ha- da, Almanya’ya karşı savaşa katılan 26 devletin imzasıyla 1 Ocak 1942’de
yatını kaybetmiştir. 3 gün sonra da Birleşmiş Milletler Bildirisi yayınladı. Bu bildiride 26 devletin Atlantik Bil-
Nagazaki’ye, Fat (fet) Boy (Şişman dirisi’ndeki ilkeleri aynen kabul ettikleri belirtilmekteydi. Böylece savaştan
Çocuk) adını verdikleri bir atom sonra kurulacak olan Birleşmiş Milletler Teşkilatının ilk adımı atıldı. Şubat
bombası daha atıldı. Bombaların 1945’te toplanan Yalta Konferansı’nda Beş Büyükler’e (ABD, SSCB, İngil-
ortaya çıkardığı radyasyonun da tere, Fransa ve Çin) Birleşmiş Milletler kararlarını veto etme hakkının tanın-
etkisiyle kısa süre içinde iki kentte masına karar verildi. Ayrıca 1 Mart 1945’e kadar Mihver Grubu’na savaş ilan
ölenlerin sayısının 500.000’i geçti- eden devletlerin de üyeliğe alınması kabul edildi.
ği tahmin edilmektedir.

Aynı yıl, Birleşmiş Milletleri resmen kurmak için San Francisco Konferansı
toplandı (25 Nisan 1945). Görüşmeler sonucunda genel kurulda devletlerin
eşitliği, Güvenlik Konseyindeki büyük devletlerin üyeliklerinin sürekliliği ve
bu devletlerin veto haklarının varlığı kabul edildi. Konferans sonunda Birleş-
miş Milletler Teşkilatı kuruldu. 19 Nisan 1946’da Milletler Cemiyeti yetkile-
rini Birleşmiş Milletler Teşkilatına devretti.
Sıra Sizde
BM’nin kurucularından olan beş büyük devlete veto hakkı ta-
nınmasını nasıl değerlendirirsiniz?

Pearl Harlbour Baskını üzerine
Atlantik Bildirisi yayınlandı. ABD II. Dünya Savaşı’na girdi.
1941 1941

164