Page 11 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 5.Ünite

5. Ünite

Almanya’nın savaştan çekilmesi üzerine savaşta üstünlük sağlayan müttefik
devletler, Berlin yakınındaki Potsdam’da bir konferans daha düzenlediler (17
Temmuz-2 Ağustos 1945). Almanya’ya kabul ettirilecek şartları ve kendi nü-
fuz bölgelerini kararlaştırdılar. Sovyet Rusya, Boğazlar üzerindeki isteklerini
bir kez daha gündeme getirerek burada kendisine askerî bir üs kurması için
izin verilmesini istedi. Bu durum Sovyetler’in Türk toprağı olan Boğazlar’a
gelip yerleşmesi demekti. Kendi çıkarlarına ters düşen bu durumu ne İngiltere
ne de Amerika kabul edebilirdi.

II. Dünya Savaşı’nın sona ermesiyle birlikte Almanya grubuna karşı kurulmuş
olan büyük ittifak sona ermişti. Fakat savaş öncesindeki rekabet ve mücadele
daha keskin bir şekilde yeniden başladı. Avrupa kıtasının yarısı üzerinde hâki-
miyet kuran SSCB ile karşısında ABD liderliğinde dünya devletleri ideolojik
ayrılığa dayalı iki gruba ayrıldı. Artık dünyada demokratik devletlerden olu-
şan ABD liderliğindeki “Batı Bloku” ile SSCB liderliğindeki komünist ideo-
lojilerin oluşturduğu “Doğu Bloku” vardı.

II. Dünya Savaşı boyunca elli milyondan fazla insan hayatını kaybetti. Bom-
bardımanlar sonucu şehirler yıkıldı, milyonlarca insan göç etmek zorunda
kaldı ve mülteci sorunu ortaya çıktı. Tarım ve sanayi üretiminde büyük düşüş-
ler yaşanırken yüksek enflasyon ortaya çıktı. Zor hayat şartları yüzünden bazı
ülkelerde ekmek karneye bağlandı. Uluslararası savaş hukuku askıya alındı.
İnsan hakları ihlalleri yaşandı. Japonya’nın işgali altında bulunan Çin ve Nazi
Almanyası’nda yaşayan Yahudiler başta olmak üzere; Romanlar, engelliler
ve siyasi görüşlerine dayalı gerekçelerle birçok insan toplu sürgünlere, top-
lama kamplarına gönderilip insanlık dışı koşullarda yaşamaya ya da yargısız
infazlara maruz kaldılar. Çalışma ve toplama kamplarında yüz binlerce insan
yaşamını yitirdi.

Savaşın sonunda, savaş suçlarına ve insanlığa karşı işlenen suçlara bakmak
üzere Nürnberg Mahkemesi kuruldu. Japon yöneticiler de Tokyo’da kurulan
mahkemede yargılandılar. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 9 Aralık 1948’de
“Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılmasına İlişkin Sözleşme”yi
kabul etti. Bunun yanı sıra Birleşmiş Milletler, 10 Aralık 1948’de İnsan Hak-
ları Evrensel Beyannamesi’ni kabul etti.
5. 3. 1. II. Dünya Savaşı’ndan Sonra Orta Doğu

Sıra Sizde
İsrail devletinin kurulması Orta Doğu’da ve dünyada bugün de
süren hangi sorunların ortaya çıkmasına yol açmıştır?
Roma İmparatorluğu zamanında Filistin’den sürülen Yahudiler, yüzlerce yıl
başka milletler arasında yaşadılarsa da Filistin topraklarına dönmek emelle-
rinden hiç vazgeçmediler. Osmanlı Padişahı II.Abdülhamid, imparatorluğun
dağılma sürecinde dahi büyük ekonomik yardım tekliflerine rağmen, Yahudi-
lerin Kudüs’e yerleşmelerine izin vermedi.

I. Dünya Savaşı’nın sonunda Kudüs, Osmanlı Devleti’nin elinden çıktı ve
İngiltere’nin mandası altına girdi. Bundan sonra Filistin’de yaşayan Araplarla
çeşitli yollarla gelip Filistin topraklarına yerleşen Yahudiler arasında çatış-
malar başladı. İngiltere zaman zaman Yahudi göçlerini sınırladıysa da alınan
önlemler yeterli olmadı. “Haganah” adlı bir gizli örgüt ile “İrgun” adlı terör
örgütleri Filistin’e kaçak göçleri organize etti. Arap-Yahudi çatışması devam
etti.

Türkiye, Almanya grubuna
savaş ilan etti. San Francisco Konferansı toplandı.

1945 1945
169