Page 26 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 7.Ünite

TOPLUMSAL DEVRİM ÇAĞINDA DÜNYA VE TÜRKİYE

Gelişmişliğin göstergelerinden biri kabul edilen otoyolları Türkiye’de ilk defa
1973 yılında hizmete açıldı.

1950 sonrası Türkiye’de kara yollarının gelişmesi sonucu yerli otomobil yap-
ma ihtiyacı ortaya çıktı. Dönemin Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, 16 Haziran
1961’de tümüyle yerli üretim bir otomobil yapılmasını emretti. Görevin, Türki-
ye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları (TCDD) işletmesine verilmesi üzerine 23
mühendis “Devrim Arabası” projesine başladı. Türk mühendisler, TCDD’nin
Eskişehir’deki fabrikasında, 129 günde tamamıyla yerli üretim olan üç araç
yaptı.

Devrim Arabası 29 Ekim 1961’de Cumhuriyetin kuruluş yıl dönümünde ger-
çekleştirilen sürüş testiyle kamuoyuna takdim edildi. Fakat dönemin şartları
içinde bu projeye yeterince sahip çıkılmadığı için yerli otomobil üretimi süreci
başarıyla gerçekleştirilemedi (Görsel 7.21).
1980 sonrası dönemde ise otoyol yapımına hız verildi ve kara yoluna yapılan
yatırımlar öncelik kazandı. 2000’li yıllarda hava, deniz ve demir yolu ulaşımın-
daki gelişmelerle yolcu taşımacılığında kara yolunun payı %89,3’e düştü.

Osmanlı döneminde 1847’de ilk telgraf hattının kurulması ve 1881’de telefon
hattının çekilmesiyle iletişim teknolojisi kullanılmaya başlandı. Cumhuriyet
Dönemi’ndeyse telgraf ve telefon hizmetleri yaygınlaştı.
Görsel 7.21: Devrim Arabası
1927’de İstanbul Radyosu kuruldu. 1960 sonrasında dünyadaki gelişmelere
uygun olarak Türkiye’de iletişim teknolojisi gelişti.1964 yılında Türkiye Rad-
yo Televizyon Kurumu (TRT) kuruldu (Görsel 7.22). 1968’de TRT tarafından
televizyon yayını yapılmaya başladı. 1973’te teleks, 1979’da uydu teknolojisi
Türkiye’de kullanılmaya başlandı. Özellikle 1983’ten sonra iletişimde otomatik
santrallerinin kullanılması telefonu yaygınlaştırdı.

Türkiye; 1986 yılında çağrı cihazları, 1994 yılındaysa Mobil İletişim İçin Kü-
resel Sistem (GSM: Global System for Mobile Communications) teknolojisiy-
le tanıştı. Türkiye’de ilk kez 12 Nisan 1993’te kullanılmaya başlanan internet,
GSM ve modern teknoloji araçlarıyla birlikte kullanılarak hızla yaygınlaştı.

Görsel 7.22: TRT’nin ilk yayınından
bir görüntü

Sıra Sizde
Telefonun haberleşme ve kültürel ilişkiler alanındaki rolünü tar-
tışınız.

Türkiye’de ilk kez GSM teknolojisi
İran-Irak Savaşı sona erdi. kullanılmaya başlandı.

1988 1994
220