Page 21 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 8.Ünite

8. Ünite

Bosna Savaşı’nın başlarında, Sırp kuvvetleri, Sırp köylülerinin de desteği ile
Bosna’nın doğusundaki Srebrenica (Srebrenitsa) çevresindeki Boşnak kasa-
balarına ve köylerine saldırdı. Sırplar, Boşnak yerleşim yerlerinde hâkimiyeti
ele geçirdikten sonra tüm sivilleri topladılar. 1993’te, BM Güvenlik Konse-
yi Srebrenica’yı güvenli bölge olarak ilan etti ve bölgeye yönelik her türlü
silahlı saldırıyı yasakladı. Ancak, bu karar hiçbir şekilde uygulanamadı ve
bölgedeki Müslüman Boşnaklar, 1995 yılına kadar Sırplar tarafından abluka
altında tutuldu.

1995’te Radko Miladiç komutasındaki Sırp güçleri, sabaha doğru Srebrenica
kentini tank ve top ateşiyle bombardımana tutmaya başladılar. Srebrenica,
BM komutasındaki 400 Hollandalı asker tarafından korunuyordu. Ancak bu
askerler Sırpların gerçekleştirdikleri katliamı engellemek bir yana, katliama
seyirci kaldılar. BM komutasındaki bazı Hollandalı askerler Sırplar tarafın-
dan esir alındılar.
NATO tarafından takviye olarak gönderilen uçaklar da Sırpların katliamlarını
durduramadı ve Sırpların tüm Hollandalı askerleri öldürme tehdidi karşısında
geri çekilmek zorunda kaldılar.
Şehrin düşmesinden sonra, yaklaşık 25.000 kişi büyük bir korku içinde Sreb-
renica yakınlarında bulunan Potoçari köyündeki BM’e bağlı Hollanda askerî
kampına doğru kaçmaya başladılar. Bunlardan 6.000 kadarı kampa girmeyi
başarırken geri kalanlar kampın çevresinde toplandılar veya dağlara kaçtılar.

Sırp tehditleri sonucu kampta bulunan tüm Müslüman Boşnaklar, Hollandalı
BM askerleri tarafından silah zoruyla dışarı çıkmaya zorlandılar. Bu insanlara
hiçbir şey yapılmayacağını söyleyen Sırplar, 11 Temmuz 1995 ile 17 Temmuz
1995 tarihleri arasında 8 binden fazla genç ve yetişkin erkeği katlettiler. Bu
hadise Srebrenica Soykırımı olarak tarihe geçti.

Sırp milislerin Srebrenica ve Markale’de sivillere karşı giriştiği katliamlar
uluslararası camiada tepkiyle karşılandı. 1995’te yapılan NATO toplantısında
Bosna-Hersek’teki Sırp hareketine müdahale etme kararı çıktı. Bu doğrultuda
NATO hava kuvvetleri, Sırpların ikinci Markale katliamından sonra 30 Ağus-
tos tarihinde Sırp hedeflerine yönelik büyük bir saldırı başlattı ve Sırpların
tüm askerî altyapısı imha edildi. Bosna’daki Sırp askerî birliklerine yönelik
düzenlenen NATO bombardımanına gerekçe olarak Markale’deki silahsız
Boşnaklara karşı gerçekleştirilen saldırı ve Srebrenica katliamı gösterildi.
5 Eylül 1995’te ABD’nin girişimiyle savaşan taraflar Cenevre kentinde ba-
rış görüşmelerine başladılar. Cenevre’de varılan antlaşmadan sonra Bos-
na-Hersek’teki üç toplumun liderleri olan Aliya İzzetbegoviç (Görsel 8.19),
Slobodan Miloseviç ve Franjo Tudjman (Franko Tujman) ABD’nin Dayton Görsel 8.19: Aliya İzzetbegoviç
(Deytın) kentinde barış masasına oturdular ve 21 Kasım 1995’te Dayton Barış
Antlaşması’nı imzaladılar. Antlaşma özetle şöyleydi:

1. Bosna-Hersek adı aynı olan ve daha önce tanınan uluslararası sınırlara uy-
gun sınırları olan tek bir devlet olarak kalacaktır.

2. Devlet iki birimden, Bosna-Hersek Federasyonu ve Bosna Sırp Cumhuri-
yeti’nden oluşacaktır.

3. Tüm taraflar La Haye’deki (Lahey) savaş suçları mahkemesine yardımcı
olacaktır.

Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan
suikast sonucu şehit edildi. Şanghay İşbirliği Örgütü kuruldu.

2001 2001
24 Ocak 27 Temmuz 243