Page 17 - T.C. İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük | 8.Ünite
P. 17
8. Ünite
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA)
Türkiye’nin SSCB sonrası dönemde Orta Asya ve Kafkasya’da yapılacak
faaliyetleri ve dış politika önceliklerini uygulayacak, koordine edecek bir
organizasyon ihtiyacı doğrultusunda 1992’de Dışişleri Bakanlığına bağlı ola-
rak Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) kurulmuştur.
(Görsel 8.16) TİKA, 1999 yılında başbakanlığa bağlanarak faaliyetlerini sür-
dürmüştür. Türkiye’nin, TİKA aracılığı ile dost, kardeş ve akraba ülkelere yö-
nelik olarak yaptığı çalışmaların temelinde, bir barış kuşağı oluşturma çabası
bulunmaktadır.
SSCB sonrası süreçte TİKA’nın Türk Cumhuriyetlerindeki hedefi; bu ülkele-
rin kendi sosyal yapısını kurması, kendi kimliğini sağlıklı bir şekilde inşa et- Oku-yorum
mesi, kültürel ve siyasi haklarını geliştirmesi, teknik altyapı konusunda eksik-
lerini giderebilmesi konularında destek vermekti. Bu süreçte eğitim, sağlık,
yenileme, tarımsal kalkınma, maliye, turizm ve sanayi alanında birçok proje “Bugün Sovyetler Birliği dostumuz-
ve faaliyet TİKA tarafından gerçekleştirildi. dur, komşumuzdur, müttefikimizdir.
Bu dostluğa ihtiyacımız vardır. Fakat
yarın ne olacağını kimse bugünden
1995’e kadar Orta Asya Türk Cumhuriyetlerinde ekonomik, sosyal ve kültü- kestiremez. Tıpkı Osmanlı gibi, tıpkı
rel faaliyetler yürüten TİKA, o tarihten itibaren eğitim ve kültürel iş birliği ça- Avusturya - Macaristan İmparator-
lışmalarına ağırlık verdi. Özellikle okullar, kütüphaneler, laboratuvarlar inşa luğu gibi SSCB de parçalanabilir,
edildi; üniversitelere teknik donanım yardımları yapıldı. ufalanabilir. Bugün SSCB’nin elinde
sımsıkı tuttuğu milletler avuçların-
TİKA, dünyadaki gelişmeler doğrultusunda 2000’li yıllardan itibaren faaliyet dan kaçabilirler. Dünya yeni denge-
coğrafyasını genişletti. Türkiye’nin izlediği aktif ve ilkeli dış politikaya bağlı ye ulaşabilir. İşte o zaman Türkiye ne
olarak TİKA’nın çalışma yaptığı ülkelerin sayısı her geçen gün arttı. yapacağını bilmelidir. Bizim bu dos-
tumuzun idaresinde dili bir, inancı bir,
özü bir kardeşlerimiz vardır. Onlara
Sıra Sizde sahip çıkmaya hazır olmalıyız. Hazır
olmak yalnız o günü susup bekle-
Türkiye, yurt dışında yaptığı ekonomik, sosyal ve kültürel faali-
mek değildir. Hazırlanmak lazımdır.
yetlerle neyi hedeflemektedir?
Milletler buna nasıl hazırlanır? Ma-
nevi köprüleri sağlam tutarak. Dil bir
Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı köprüdür. İnanç bir köprüdür. Tarih
bir köprüdür.
Köklerimize inmeli ve olayların böl-
6 Nisan 2010’da başbakanlığa bağlı müsteşarlık düzeyinde bir kamu kurumu düğü tarihimiz içinde bütünleş-
olarak Yurt Dışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı kurulmuştur. Ku- meliyiz. Onların bize yaklaşmasını
rumun görevi; yurt dışındaki Türk vatandaşlarının, kardeş toplulukların ve beklememeliyiz, bizim onlara yak-
Türkiye’de öğrenim gören uluslararası burslu öğrencilerin çalışmalarını koor- laşmamız gereklidir. SSCB bir gün
dine etmek; bu alanlarda verilen hizmetleri ve yapılan faaliyetleri geliştirmek dağılacaktır. O zaman Türkiye onlar
olarak tanımlanmıştır. için örnek bir ülke olacaktır.”
Mustafa Kemal Atatürk,1936,
Fahri UNAN, Türk Tarihi ve Atatürk,
Kurumun çalışmalarıyla yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarıyla ve kardeş s. 113. (Kısaltılmıştır.)
topluluklarla ilişkiler güçlendirilmiştir. Bu ilişkilerin sağlamlaştırılmasında
ekonomik, sosyal ve kültürel alanlar daha öne çıkarılmıştır. Atatürk, 1936’da yaptığı bu de-
ğerlendirmesiyle ileride Orta Asya
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) Türkleri bağımsız olduğunda Tür-
kiye’nin nasıl bir dış politika izle-
mesi gerektiğini öngörmüştür?
Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı 1993’te Azerbaycan, Kazakistan, Kırgı-
zistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Türkiye’nin Kültür Bakanlarının imza-
lamış olduğu antlaşma ile kurulmuştur.
TÜRKSOY’un kuruluş amacı Türk halklarının gönül birlikteliğini ve kar-
deşliğini güçlendirmek, ortak Türk kültürünü gelecek nesillere aktarmak ve
dünyaya tanıtmak için çalışmaktır. TÜRKSOY’un 6 kurucu üyesi ile beraber
8 tane de gözlemci üyesi bulunmaktadır. Görsel 8.16: TİKA amblemi
Srebrenica (Srebestina) Katliamı yaşandı. Dayton Antlaşması ile Bosna Savaşı sona erdi.
1995 1995
11 Temmuz
239